کاغذ به چه صورت تولید می‌شود ؟ { مراحل کاغذ سازی}

1

اگر که همین الان به صفحه ی کامپیوتر نچسبیده بودید، ممکن بود که این مقاله را از روی صفحه ی یک کتاب می خواندید. تقریبا می توان گفت که قبل ازبه وجود آمدن شبکه ی جهانی وب، به مدت ۲۰۰۰ سال ، تقریبا تمامی اطلاعات مکتوب، به صورت چاپ شده در سراسر جهان توزیع می شدند.ایده ی بدست آوردن اطلاعات از طریق کاغذهای چاپ شده با مرکب، با این که قدیمی به نظر می رسد اما به این معنی نیست که ما دیگر از کاغذها استفاده نمی کنیم.

مردم ده ها سال است که ظهور جامعه ی بدون کاغذ رو پیش بینی می کرده اند ولی هنوز این دوره نزدیک نیست. درحال حاضر ما از کاغذها بیش از پیش استفاده می کنیم ولی لزوما این کاغذها برای چاپ استفاده نمی شوند. حجم بالایی از کاغذها و مقواها برای بسته بندی، حوله های کاغذی ، پوشک بچه ودر طیف گسترده ای برای مصالح ساختمانی استفاده می شوند. بدون اغراق می توان گفت که کاغذ ماده ی موردعلاقه ی تمام جهان است. پس بیاید نگاه دقیق تری به این ماده بندازیم و بفهمیم که کاغذ چیست و چطور تولید می شود.

کاغذ چیست؟

کاغذ درواقع یک دسته الیاف گیاهی است که خشک شده و به هم فشرده شده اند. کاغذ کمی شبیه به پارچه ای است که می توان روی آن نوشت. البته دقیقا شبیه به لباس نیست!چرا که پارچه از بافتن نخ هایی که از پنبه یا پشم و درواقع از الیاف طبیعی تولید شده اند، بدست می آید. کاغذ درواقع شبیه به نمد می باشد چرا که به جای بافته شدن الیاف به هم، الیاف تولید شده از گیاهان و درختان را بر روی هم پرس می کنند. به این ترتیب این الیاف به هم گره میخورند، به هم می پیوندند و یک بافت محکم، جامد و البته منعطف ایجاد می کنند.


کاغذ چطور تولید می شود؟

کاغذ چطور تولید می شود؟

بیشتر پالپ های کاغذ از درختان ساخته شده اند(درختان برگ مخروطی که به سرعت رشد می کنند)، گرچه می توان کاغذ را هم با بامبو، پنبه، کنف، جوت و طیف وسیعی از مواردگیاهی نیز تولید کرد. برای ساخت کاغذهای نرم و صافی که برای روزنامه ها یا بسته بندی استفاده می شوند، از موادی مثل خاک رس چینی نیز استفاده می شود، که خوب همین مورد باعث پوشش رنگی و براق این کاغذها می شود.

ایده ی اصلی این است که: شما یک گیاه را انتخاب می کنید، آن را تا زمانی که به الیاف نرم تبدیل بشود، میکوبید. با آب مخلوط می کنید تا یک سوسپانسیون نرم از الیاف گیاه، به نام پالپ ایجاد کنید. سپس پالپ(خمیر) را روی یک توری سیمی پهن می کنید تا الیاف به هم گره خورده و بپیوندند، آب پالپ را گرفته و اجازه می دهیم تا ورق خشک شود و آنچه که درنهایت بدست می آید همان کاغذ است

ساخت کاغذ با دست بسیار راحت است اما از آنجایی که مردم زیاد از کاغذ استفاده می کنند، امروز این کار با ماشین های غول پیکر انجام می شود ولی باید بدانید که با هر روشی که تولید کاغذ انجام شود،اساسا دو مرحله مهم در آنها وجود دارد: آماده سازی پالپ یا خمیر و بعد هم ایجاد و خشک کردن آن به صورت ورق های کاغذ یا رول های کاغذ.


ساخت کاغذ با دست چگونه انجام می‌شود؟

مواد اولیه گیاهی را در ظرف بزرگی که پر از آب است قرار می دهند و به معنای واقعی کلمه آن را می کوبند تا یک سوسپانسیون غلیظ از الیاف به نام نیمه ماده ایجاد شود. این ماده با استفاده از یک قاب که از دو بخش بسیار اساسی ساخته شده است ، به ورق های کاغذ تبدیل می شود: یک شبکه(توری) فلزی به نام قالب که درون یک قاب چوبی معروف به دکل (کمی شبیه قاب عکس) قرار می گیرد.

 قالب و دکل به مواد ما آغشته شده و بعد به آرامی چند ضربه به آن میزنیم ، بنابراین یک پوشش یکنواخت در قسمت بالا ایجاد می شود و بیشتر آب (و مقداری از تفاله) از آن خارج می شود. سپس دکل را از قاب جدا کرده و ورق کاغذی مرطوب را روی پارچه ی نمدی قرار می دهید. این فرآیند تکرار کنید تا تعدادی ورق کاغذ و نمد بهم پیوسته ساخته شود ، سپس آنها را درون یک دستگاه پرس قرار داده و تحت فشار زیاد فشار می دهیم تا تقریباً تمام آب باقی مانده خارج شود. پس از آن ، ورق های کاغذ را بیرون آورده و آویزان می کنند تا خشک شود.


تولید کاغذ با استفاده از دستگاه چگونه انجام می‌شود؟

تولید کاغذ با استفاده از دستگاه چگونه انجام می‌شود؟

با اینکه هنوز هم تولید بسیاری از کاغذهای گران قیمت با دست انجام می شود اما تولید با ماشین سریعتر ، کارآمدتر و مسلما به صورت اتوماتیک می باشد. پالپی که برای فرایند تولید کاغذ با ماشین استفاده می شود به دو روش مکانیکی یا شیمیایی ساخته می شود.

روش مکانیکی( که عموما برای تولید کاغذهای سطح پایین استفاده می شود) به عنوان روش groundwood شناخته می شود، چرا که دراین روش از سنگ های بزرگ برای خرد کردن کنده ها استفاده می شود.

امروزه اما از ماشین های بسیار بزرگی برای بریدن، شستن، خرد کردن، کوبیدن و ترکیب چوب، پارچه و یا دیگر مواد خام برای تولید الیاف استفاده می شود. در روش شیمیایی که به عنوان روش کرافت شناخته می شود ( از یک کلمه ی آلمانی به معنای قوی گرفته شده چرا که در این فرایند یک کاغذ محکم تولید می شود) مواد گیاهی را در محلول قلیایی بسیار قوی چون سولفید سدیم یا هیدروکسید سدیم می جوشانند تا بافت مورد نظرشان تولید شود. در این مرحله مواد دیگری ( پوشش سطح کاغذ مثل خاک رس) رنگ ها( برای رنگ کردن کاغذ) و یه سری موارد دیگر( که مخصوص ضد آبی و جلوگیری از پخش شدن جوهر می باشد) به مخلوط ما اضافه می شود تا خصوصیات مورد نظرمان را برای کاغذ فراهم کنند.( برخی از این مواد هم بعد از تولید کاغذ به آن اضافه می شود)

پس از تهیه ی خمیر، آن را توسط یک غلطک به کاغذ تبدیل می کنند. مشهورترین نوع دستگاه کاغذسازی، دستگاه Fourdrinier ( به دلیل به این اسم نامگذاری شده است که دو برادر در قرن نوزدهم آن را اختراع کرده اند) می باشد، البته گزینه های دیگری نیز وجود دارد. پالپ های خیس از طریق یک مخزن که در انتهای دستگاه قرار دارد، وارد دستگاه می شوند و روی یک تسمه نقاله و یک صفحه ی مشبک پخش می شوند.

با حرکت تسمه، آب درون کاغذها مکیده شده و از الیاف خارج می شود. قبل از فرآیند چاپ و دیگر فرایندها ، کاغذ توسط یک غلطک دیگر با نام dandy roll فشرده می شود. بعد بیشتر فشرده شده و کاملا خشک می شود و قبل از مرحله ی نهایی که درواقع فشرده شدن کاغذ با یک غلطک نرم سنگین و استیل به نام calenders می باشد، بارها و بارها از بین یک سری غلطک دیگر عبور می کند. در نهایت کاغذها را به صورت ورق های بزرگ یا رول های بزرگ که مخصوص چاپ روزنامه یا مجلات می باشند، در می آورند. بزرگترین دستگاه های کاغذسازی به طور متوسط در ساعت ۶۰ کیلومتر کاغذ تولید می کنند.

چه کسی کاغذ و فرایند کاغذ سازی را اختراع کرد؟

  • سه هزار سال پیش، مصریان باستان از ورق های پاپیروس که از گیاهان اطراف رود نیل ساخته می شدند، برای نوشتن استفاده می کردند. این ورق ها اولین سطوح قابل حمل و سبک برای نوشتن بودند.
  • در سال ۱۰۵ بعد از میلاد، یک فرد چینی به اسم Ts’ai Lun کاغذی که از پوست درخت تهیه می شد را برای امپراطور چین اختراع کرد. در این زمان فناوری ساخت کاغذ کم کم در سراسر آسیا رونق یافت
  • در دهه ی ۱۱۰۰، مورها کاغذ سازی را از به شمال آفریقا و اسپانیا معرفی کردند و از آنجا آن را به کل اروپا انتقال دادند، کاغذ آنها از کنف و کتان ساخته می شد
  • در دهه ی ۱۴۵۰ میلادی، یوهانس گوتنبرگ آلمانی، نوعی فلز متحرک و ماشین چاپ مدرن اختراع کرد و حدود ۱۸۰ کپی از انجیل مشهور گوتنبرگ را منتشر کرد. این اختراع تقاضا برای تولید کاغذ را بسیار افزایش داد
  • در دهه ی ۱۷۹۰، ماشین های کاغذ سازی  توسط یک فرد فرانسوی به نام نیکولاس لوییس روبرت اختراع شد و بعد توسط برادران انگلیسی یعنی Fourdrinier توسعه داده شد.
  • در سال ۱۸۰۴ اندرو ویلسون انگلیسی اولین کتاب ساخته شده با ماشین های کاغذ را تولید کرد. ویلسون یک منتشر کننده ی مستقل بود که  توسط چارلز ماهونف سومین ارل استنهوپ، مخترع اولین ماشین چاپ آهنی( مطبوعات استانهوپ)، استخدام شده بود.
  • در سال ۱۸۰۹، چندین سال بعد از برادران Fourdinier، یک انگلیسی به نام جان دیکینسون، یک دستگاه دیگر ساخت کاغذ به نام ماشین سیلندر را اختراع و تولید کرد( میتوانید نمونه ای از این دستگاه را در وبسایت کتابخانه تصاویر علوم و جامعه مشاهده کنید)
  • در سال ۱۸۴۰، روش groundwood برای تولید خمیر در آلمان رواج یافت
  • در سال ۱۸۸۳، کارل دال، مخترع آلمانی روش شیمیایی موسوم به روش کرافت را برای تولید کاغذی محکمتر اختراع و کشف کرد
  • در سال ۱۸۹۰، شرکت آمریکایی اسکات پیپر، در فیلادلفیا، اولین رول دستمال توالت  را تولید کرد. درسال ۱۹۰۷ دستمال کاغذی حمام برای بهبود بهداشت عمومی تولید شد. در سال ۱۹۳۱ نیز اولین حوله های کاغذی اسکات، یعنی Scott towels تولید و در فروشگاه های خانگی به فروش رسیدند.

مراحل فرآوری کاغذ (کاغذ سازی) چگونه انجام می‌شود؟ 

هرچند که هنوز هم کاغذسازی دستی رایج است، اما اغلب کاغذها توسط ماشین ساخته می شوند.

مراحل کاغذسازی ماشینی را می توان به اختصار به شرح زیر برشمرد :

 ۱ – آماده سازی مواد اولیه

 ۲ – رنگ زدایی و سفید کردن الیاف

٣- عمل آوری خمیر کاغذ توسط پالايش

۴- شکل دادن به کاغذ در ماشین کاغذسازی

۵- عملیات تکمیلی پس از تولید کاغذ

آماده سازی مواد اولیه

تقریبا همه کارخانه های کاغذسازی بریتانیا خمیر کاغذ را به طور عمده و به صورت ورقه های خمیر پالايش نشده که زبر و خشن به نظر می آیند و به شکل تخته ها و قالب های سفید رنگ وارد می کنند. خمیر وارداتی با چوب های خرد شده و مواد باطله دیگر توسط همزن بسیار بزرگی در آب مخلوط می شوند.

بدین ترتیب مخلوطی آماده برای پالایش به دست می آید. بعضی از کارخانجات بزرگ ممکن است واحد تولید خمیر کاغذ و واحد کاغذسازی را در یک محوطه کنار یکدیگر داشته باشند و بدین ترتب یک مرحله میانی خشک شدن را حذف کنند. به استثنای خمیر مکانیکی، مواد خام دیگر با حذف عناصر ناخواسته، آماده می شوند، تا سلولز های خالص برای جدا شدن فیبرهایشان مهیا شوند. روش ها متناسب با موادی که مصرف می شوند و نیز نوع کاغذی که قرار است ساخته شود، متغیر هستند. بسیاری از ویژگی های کاغذ براساس قابلیت ها و کیفیت مواد مصرفی و نیز زمان فرآوری آن ها، پیش از رسیدن به ماشین کاغذ سازی، تعیین می شود

مراحل فرآوری کاغذ {کاغذ سازی}

رنگ زدایی و سفید کردن Breaking and Bleaching

پس از تمیز کردن مواد خام به طور کامل، سلولز تهیه شده با مقدار زیادی آب در ماشین مخلوط می شود. الیاف لازم، پس از رنگ زدایی به دست می آید که به شکل خمیر نرم و سفید رنگ خواهد بود.

اگر این عملیات در مخزن مخلوط کن (hydrapulper) انجام شود و پالايش لازم نیز بر روی آن انجام شود، سپس خمیر تهیه شده آماده دریافت مواد سفید کننده و رنگ های افزودنی لازم خواهد بود که پس از آن آماده تغذیه به ماشین کاغذسازی می شود. دستگاه مخلوط کن مقاومت و قوام لازم را که برای مرحله کاغذسازی مورد نیاز است به خمیر می دهد،

افزودنی های جامد در مخزن مخلوط کن ریخته می شود و مایعات لازم را در مراحل مختلف و با اندازه گیری مداوم به آن اضافه می کنند. اگر برای تهیه خمیر از ماشین مخلوط کن استفاده نشود، ابتدا با استفاده از ماشین خمیرزنی حجم خمیر را به نصف کاهش داده و استحکام لازم را در الیاف آن، قبل از وارد شدن به ماشین کاغذسازی ایجاد می کنند.

ماشین خمیر سازی The Beating engine

عمل آوردن الیاف کاغذ که به طور سنتی با استفاده از ماشین خمیر سازی صورت می گیرد، می تواند تا حد زیادی در تعیین ویژگی های نهایی کاغذ مؤثر باشد، خمیر نیمه آماده و زیر که محتوی مقدار زیادی توده های ضخیم است، در ماشین خمیر سازی قرار داده شده و از بین تیغه های سنگین آن که در حال چرخش است عبور داده می شود.

تیغه های ماشین را می توان بر حسب نوع عملیاتی که باید بر روی خمیر انجام شود تنظیم نموده از تیغه های کندتر و با فواصل بیشتر برای تهیه خمیر کاغذهای سنگین و از تیغه های تیز و با فواصل نزدیک به هم، برای آماده سازی خمیر کاغذ سبک استفاده می کنند. خمیر کاغذ تحریر مدت زمان بیشتری در ماشین ورز داده می شود تا الیاف آن از استحکام بیشتری برخوردار شوند.

هدف از انجام این عملیات، نه فقط خرد کردن و کوچک کردن الياف، بلکه تولید الیاف با مشخصات خاص از نظر طول مورد نیاز آن برای ساخت کاغذ است. در این مرحله مراد افزودنی دیگر مثل آهار یا چسب و مواد سفید کننده و رنگی به خمیر اضافه می شود. خمیر عمل آمده سپس در مخزن تغذیه ماشین قرار می گیرد، که همراه با آب لازم برای تغذیه به ماشین کاغذسازی خواهد بود. خمیر تهیه شده در این مرحله را «خمیر تر» می نامند.

پالایشگرها Refiners

امروزه، ماشین های خمیر سازی جای خود را به دستگاه های پالایشگر داده اند. قسمت پالایشگر به شکل مخروطی مجهز به تیغه های مخصوص – شبیه آنچه که در ماشین خمیر سازی توضیح داده شد – می باشد. برخلاف ماشین خمیر سازی، در پالایشگر از مخزن استفاده نشده و قسمت پالايشگر همزمان با ماشین کاغذسازی عمل می کند.

خمیر کاغذ در یک یا چند مرحله از قسمت مخلوط کن (hydrapulper) که خمیر خشک و آب را با یکدیگر مخلوط می کند به قسمت پالايشگر هدایت می شود. در این جا ممکن است مخلوط حاصله به طور موقت نگه داری شده و سپس به ماشین کاغذسازی تغذیه شود.

ماشین پالایشگر مجهز به صفحات تیغه ای شکل است که خمیر کاغذ از بین آن عبور می کند. یکی از این صفحات معمولا به حالت ثابت است . در بعضی دستگاه ها هر دو صفحه در جهت عکس یکدیگر چرخش می کنند. اگر مواد معدنی را در مرحله مخلوط کردن به خمیر اضافه کنند، مواد افزودنی دیگر را می توان در مرحله پالایش به آن اضافه کرد.

قبل از وارد شدن خمیر به ماشین کاغذسازی، ناخالصی های موجود در آن با استفاده از نیروی گریز از مرکز از آن جدا می شود. در این حالت مواد ناخالص و سبک در قسمت بالا و مواد سنگین تر به حالت ته نشین جدا می شوند، که هر دو از خمیر جدا شده و به این شکل خمیر کاغذ پالایش می شود. منظور از مواد ناخالص در خمیر، وجود موادی مثل سنجاق، سوزن منگنه، برچسب پلاستیکی و نخ و از این قبیل است.

ماشین کاغذسازی Thic Papermaking machine

کاغذ ساخته شده با ماشین به شکل رول های بزرگ تهیه می شود که به منظور استفاده در چاپ به رول های کوچک تر تقسیم شده و یا به صورت ورق برش داده می شود، در حالیکه کاغذهای ساخته شده با دست در قالب های کاغذ و با ابعاد معین تهیه می شوند. کاغذ چاپ اغلب با ماشین کاغذسازی فوردريمير (fourdrinier) ساخته می شود.

خمیر تر را از قسمت صافی (strainer) عبور می دهند که در این قسمت گره های چوب و مواد خمیر نشده با عبور از روی توری و با وارد آوردن فشار، جدا می شوند. این قسمت در حقیقت به شکل یک صافی سیمی که از شبکه های بسیار ریز تشکیل شده عمل می کند، که در ابتدای ماشین (موسوم به قسمت تر) قرار دارد، در این مرحله خمیر کاغذ تقریبا به حالت یک درصد خمیر و ۹۹ درصد آب است.

 آب موجود در خمیر با عبور از روی توری سیمی، گرفته شده و با حرکت نوار نقاله به سمت جلو ضمن حرکت جانبی آن – که به حالت لرزش است – الیاف خمیر به یکدیگر متصل می شوند. عرض کاغذ در این مرحله تازه شکل گرفته، ممکن است از ۲ متر (در ماشین های کوچک) تا ۹ متر در ماشین های بزرگ برسد. سرعت کار ماشین کاغذسازی بسیار متغیر است، ولی می تواند تا ۸۰ کیلومتر در ساعت باشد. ماشین های کاغذسازی مدرن می توانند تا ۴۰ تن کاغذ را در هر ساعت تولید کنند.

 امروزه اکثر عملیات ماشین های کاغذسازی مدرن تحت کنترل کامپیوتر انجام می شود و اپراتورها می توانند با استفاده از سیستم ویدئو کامپیوتر و تجهیزات دیگر، تغییرات و کنترل های لازم را در تمام مراحل مختلف تحت نظر داشته باشند. در اغلب ماشین های کاغذسازی، خمیر کاغذ از زیر سیلندری موسوم به دندی رول (dandy roll) عبور داده می شود که الیاف کاغذ را تحت فشار قرار داده و سطح آن را صاف می کند. این مرحله پس از آب گیری کاغذ انجام می شود.

در بعضی از ماشین های سریع از دندی رول استفاده نمی شود، ولی هر جا که احتیاج به قرار دادن علامت مخصوص یا اب نقش کاغذ یا به عبارت دیگر واتر مارک (Watermark) باشد، از دندی رول استفاده می کنند. نوار کاغذ بر روی تسمه نقاله ای که آن را از قسمت های مختلف عبور می دهد قرار می گیرد. این تسمه، کاغذ را در زمان پرس شدن حمایت می کند. استفاده از نوردهای فلزی سنگین در این مرحله به منظور آب گیری هر چه بیشتر از کاغذ صورت می گیرد، سپس مرحله خشک کردن کاغذ با عبور دادن آن از سیلندرهای خشک کن صورت می گیرد. سپس با عبور دادن کاغذ از مجموعه ای از نوردهای سنگین (calender)، عملیات تو صاف کردن سطح آن انجام می شود. سرانجام کاغذ به صورت رول های بزرگ، جمع شده و برای انجام عملیات تکمیلی مثل برش دادن در اندازه دلخواه آماده می شود.

ماشین یانکی(Yankee) یا براق کنی (MG)  Machine Glazedمجهز به یک سیلندر کرومی خشک کن است که امکان براق کردن یک طرف کاغذ را فراهم می کند. کاغذ تولید شده بدون پرز و الياف پراکنده باشد در غیر این صورت در مرحله چاپ، پرز به لاستیک سیلندر می چسبد. به این منظور در انتهای قسمت خشک کن در ماشین های کاغذسازی، می توان از یک ماشین پرزگیر استفاده نمود که قبل از مرحله پرداخت و رول شدن قرار می گیرد و پرز را از سطح کاغذ جدا می کند.

 در این مرحله می توان از ماشین های رنگ زنی (برای تهیه کاغذهای تیره) استفاده نمود، که با یک لایه رنگ سبک در حقیقت پرداخت رنگ نهایی روی آن صورت می گیرد. گلاسه کردن با پوشش دادن روی کاغذ را نیز می توان در ماشین کاغذسازی انجام داد، به این منظور از واحدهای مخصوص در قسمت خشک کن استفاده می شود،

اما معمولا این عمل را به صورت مجزا در واحدهای جداگانه انجام می دهند. چون سرعت عمل ماشین های پوشش دهنده (Coating) از ماشین کاغذسازی بیشتر است، پوشش مخصوص را با استفاده از نورد به هر دو طرف کاغذ تغذيه می کنند که قبل از مرحله رول شدن، سطح آن خشک می شود. کاغذی را که به این شکل پوشش داده می شود، کاغذ اندود شده ماشینی یا (MC ( Machine Coated می نامند.

پرداخت و برش Finish

کاغذی را که در مرحله ساخت و با ماشین کاغذسازی پرداخت شده باشد، کاغذ پرداخت شده ماشینی (MF) می نامند. هر چند که عملیات پرداخت در قسمت خشک کن ماشین های کاغذسازی با یکدیگر متفاوت است، کاغذهای چاپ و تحریر معمولا نیاز به پرداخت مجدد دارند که این عمل پس از مرحله ساخت صورت می گیرد. رول کاغذ را می توان بر روی ماشین کاغذسازی برش داد، این نوع برش به نام برش گرد یا برش چرخشی (Rotary cut) نامیده می شود، که به وسیله تیغه های دایره شکل انجام می شود. رول کاغذ را در اندازه های از پیش تعیین شده با استفاده از تیغه های عرضی برش می دهند. برش – تیغه های گرد معمولا دقیق نیست، و ممکن است با اختلافی بین ۳ تا ۶ میلی متر همراه باشد. البته دقت کار برش در ماشین های کاغذسازی افزایش یافته و خطای کار آن تا ۲ میلی متر کاهش پیدا کرده است.

 اغلب کاغذهای تولید شده در ماشین کاغذسازی برش داده می شود، اما در زمان چاپ، لازم است چهار طرف کاغذ با استفاده از ماشین برش گیوتینی، برش داده شود. در حقیقت پرداخت انجام شده بر روی کاغذ و جنس خمیر آن، سهم زیادی در تشخیص و درجه بندی انواع کاغذ ایفا می کند. به طور کلی هر چه سطح کاغذ نرم تر باشد، کیفیت چاپ آن بهتر خواهد بود،

در چاپ لترپرس، کاغذ نرم، نسبت به کاغذ زبر و خشن بدون نیاز به فشار اضافی تماس بهتری را با فرم چاپی خواهد داشت. یکنواخت بودن ضخامت و نرم بودن سطح کاغذ از ضروریات چاپ ترامه با ماشین های چاپ است و چنان چه نقصی در ویژگی های ذکر شده وجود داشته باشد، تاءثیر منفی بر نتیجه کار چاپ شده خواهد داشت.

معمولا درجه نرمی سطح کاغذ با مقدار شفافیت و براقی موجود در آن سنجیده می شود. با مشاهده کاغذ در مقابل نور و یا لمس کردن، می توان در مورد نرمی آن قضاوت کرد. استفاده از کاغذ با کیفیت خوب که سطح آن از پرداخت کافی برخوردار بوده و بدون پرز تهیه شده باشد، در چاپ افست بسیار حیاتی است،

چون در غیر این صورت اشکالاتی از قبیل چسبیدن پرز بر روی لاستیک ایجاد خواهد شد. همان طور که قبلا هم اشاره شد، پرداخت کاغذ در ماشین کاغذسازی انجام می شود. پرداخت به صورت کم، متوسط و یا زیاد، بر اساس تعداد نوردهای گرم (Calender) که در بخش خشک کن قرار دارند صورت می گیرد.

کاغذی را که با حداقل فشار نوردهای گرم تولید شود، کاغذ مات و یا آنتیک (antique) می گویند، از واژه های دیگری نیز مثل، مات، تحریر مرغوب، پوست تخم مرغی، مخملی و غیره برای مشخص کردن نوع پرداخت کاغذ استفاده می کنند. اگر کاغذ در زمان رسیدن به نوردهای پرداخت کننده هنوز مقدار زیادی رطوبت در خود داشته باشد،

سطح آن به خوبی پرداخت شده و از کیفیت بالایی برخوردار خواهد شد. همراه شدن تأثیراتی مثل فشار، اصطکاک و حرارت در مرحله پرداخت نهایی می تواند تأثیر زیادی در تولید کاغذهای خوب، دارای سطح متراکم و با درجه بالایی از پولیش داشته باشد. پس از تولید کاغذ پرداخت های دیگری نیز با روش های گوناگون انجام می شود. پرداخت کاغذ ممکن است به یکی از روش های زیر باشد :

کاغذ با سطح بسیار صاف Super calendered paper

برای چاپ کارهای رنگی و ترامه، کاغذ باید از شفافیتی بیشتر از آنچه که در ماشین کاغذسازی حاصل شده است، برخوردار باشد. بنابراین با عبور دادن آن از نوردهای گرم موسوم به (Super calender) پرداخت و صاف تر خواهد شد. به این منظور نوار کاغذ را که هنوز مقدار کمی رطوبت را در خود حفظ کرده و با سرعت زیاد از بین این نوردها عبور می دهند،

سطح نوردهای ذکر شده با پارچه کتان یا کاغذ و یا روکش استیل پوشانده شده است. در این صورت الیاف سطح کاغذ به یکدیگر فشرده شده و سطح آن نرم و شفاف می شود و با اضافه کردن مواد پرداخت کننده در مرحله خمیر سازی نیز استحکام و مرغوبیت لازم در سطح کاغذ ایجاد خواهد شد، نوردهای ذکر شده می توانند کاغذهای چاپ افست را با کیفیت بسیار خوب پرداخت کرده و تولید نمایند. چنین کاغذی را به عنوان Super Calender یا (SC) می شناسند که امکان رقابت چاپ افست را با هلیوگراور در بخش کارهای رنگی پدید می آورد. به جز مواردی که برای پرداخت کاغذ ذکر شد،

در بعضی از موارد نیز پرداخت لازم با استفاده از چسب های مخصوص انجام می گیرد، تا نرمی لازم را برای چاپ افست با مرکب هیت ست (Ileatstv) و بدون اشکالاتی از قبیل چاقی ترام (Dot gain) و پرز گرفتگی لاستیک، فراهم کند.

کاغذ پوشش دار (اندود شده) Coated paper

به منظور افزایش کیفیت کاغذ، یک لایه مواد پوشش دهنده را به روش مکانیکی بر روی سطح کاغذ می نشانند، که پس از خشک شدن و پرداخت، باعث یکنواختی و ضخامت و نرمی سطح آن خواهد شد. کاغذهای پوشش شده معمولا سفید هستند، اما انواع رنگی آن نیز وجود دارد. کیفیت کاغذ پوشش شده بستگی به عوامل زیر دارد:

  • ضخامت کاغذ
  • کیفیت مواد و روش پوشش دادن
  • کیفیت و میزان چسبندگی مواد پوششی به کاغذ

معمولا کاغذ را برای دستیابی به کیفیت بهتر در چاپ، پوشش دار یا اندود می کنند (به عنوان مثال برای چاپ ترام ریز)، اما پوشش دادن سطح کاغذ ممکن است به دلیل نیازهای دیگری نیز انجام شود، مثل حفاظت در مقابل مواد شیمیایی و یا بخار و یا موارد امنیتی. کاغذ پوشش شده علاوه بر این که از سطح صاف و یکنواخت برخوردار است،درخشندگی و جلوه خاصی را به رنگ های چاپ شده می دهد و سایه روشن های چاپ شده بر روی آن از شفافیت و روشنی قوی تری برخوردار است. کاغذ پوشش شده به شکل مات و یا گلاسه و شفاف پرداخت می شود، گلاسه کردن کاغذ با استفاده از نوردهای پرداخت کننده انجام می شود که درجه شفافیت آن می تواند متفاوت باشد.

در روش های دیگری که از نوردهای پرداخت کننده یا (Super calendered ) استفاده نمی شود، کاغذ پرداخت شده از حجم بیشتری برخوردار می شود که کاغذ گلاسه مات از این نوع است. هر چه سطح کاغذ بیشتر کلندر شده باشد، صاف تر و براق تر است، اما خاصیت پشت پوشانی (Opacity) آن کمتر می شود و نور بیشتری از آن عبور می کند.

مواد پوشش سطح کاغذ معمولا محتوی چسب و پیگمنت است. پیگمنت مصرفي (مثل خاک چینی) فضای خالی بین الیاف را پر کرده و سطح کاغذ را صاف و شفاف می کند، در حالی که چسب موجود در آن امکان چسبندگی مواد معدنی را فراهم کرده و از جدا شدن آن از کاغذ در موقع چاپ جلوگیری می کند. مواد چسبنده معمولا از جنس طبیعی مثل نشاسته و یا مواد مصنوعی تهیه می شود و مقدار مصرف آن بستگی به کیفیت کاغذ دارد.

کاغذ اندود یا پوشش شده سبک Light – weight coated

سطح کاغذ گلاسه با کیفیت بالا از هر دو طرف در دو یا سه نوبت پوشش می شود. این نوع کاغذ سبک معمولا از ۴۰ گرمی تا ۶۵ گرمی را شامل می شود، که برای چاپ کتاب و مجله مورد استفاده قرار می گیرد. وزن قشرهای پوشش داده شده در این نوع کاغذ ممکن است بیشتر از وزن کاغذ بشود.

کاغذ اندود یا پوشش شده متوسط Medium weight coated paper

کاغذ پوشش شده متوسط معمولا از نوع ۶۰ تا ۹۵ گرم در متر مربع است، که عمدتا برای چاپ افست رول با مرکب هیت ست Heatset و چاپ هلیوگراور و موارد چایی با کیفیت خوب استفاده می شود.

کاغذ اندود یا پوشش شده با تیغه  coated paper- Blade

پوشش تیغه ای که برای کاغذهای اندود سبک و متوسط به کار می رود، با استفاده از تیغه استیل قابل انعطاف انجام می شود. این تیغه را در مسیر حرکت رول تنظیم کرده و با عبور کاغذ از زیر تیغه، فضاهای خالی و پستی بلندی روی کاغذ را پر می کنند.

کاغذ اندود یا پوشش شده با نورد coated paper – Roll

کیفیت پوشش سطح کاغذ با استفاده از نوردها، به خوبی پوشش تیغه ای نمی باشد، اما اصول کار آن شبیه به پوشش تیغه ای است. در این روش مواد پوششی به وسیله نورد بر روی کاغذ کشیده می شود.

اندود یا پوشش با استفاده از جریان باد Air knife coating

در این روش مواد پوششی را ابتدا با استفاده از نورد به سطح کاغذ تغذیه می کنند و سپس با استفاده از تیغه های مجهز به باد که در سرتاسر عرض رول قرار می گیرد، پرداخت لازم را انجام می دهند. این روش کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.

اندود یا پوشش حرارتی Cast coating

مواد پوششی را با روش هایی که قبلا توضیح داده شد به هر دو طرف کاغذ تغذیه می کنند، اما در بیشتر موارد فقط یک طرف کاغذ را در بر می گیرد. این روش در مورد پوشش دادن سطح مقوا مورد استفاده قرار می گیرد، پس از تغذیه مواد پوششی به سطح کاغذ، آن را در تماس با سیلندری که قبلا حرارت دیده و گرم شده است قرار می دهند. سطح این سیلندر حالتی شبیه به آینه دارد. در این روش نیازی به عبور دادن و پرداخت کاغذ با استفاده از نورد نمی باشد.

کاغذ آهار زده Sized paper

در مورد اهمیت و علت اضافه کردن آهار به خمیر کاغذ قبلا توضیح داده شده است. در مرحله تهیه خمیر، مقداری آهار نیز به آن اضافه می شود و یا این که مرحله آهار زنی به صورت جداگانه توسط ماشین مخصوص انجام می شود. به طور کلی قدرت جذب مایعات و جوهر در کاغذهای تحریر سنتی باید نسبت به کاغذ چاپ بیشتر باشد، بنابر این کاغذ تحریر سنتی از آهار قوی تری نسبت به کاغذ چاپ برخوردار است و کاغذهای چاپ معمولا دارای آهار متوسط و یا سبک (کاغذ روزنامه) هستند، تا امکان جذب مرکب چرب را به سرعت فراهم سازند.

آهار زنی ماشینی در مورد کاغذ تحریر انجام می شود که نیاز به مقاومت در مقابل رطوبت دارد، این نوع آهار زنی در مرحله پالایش انجام می شود و چنین کاغذی را آهار خورده ماشینی ES ( Engine Sized) می نامند. آهار زنی با این روش مقاومت قابل قبولی را از نظر جذب رطوبت به آن می بخشد، اما برای تولید کاغذ تحریر با کیفیت بالا، آهار بیشتری زده می شود TS ) Tub sized) ماشین آهارزنی به طور معمول در قسمت سیلندرهای خشک کن و در انتهای ماشین کاغذسازی قرار می گیرد، که شامل حوضچه ای از مواد نشاسته و یا مواد پرداخت مصنوعی است که عمل آهار زنی را به مقدار معین و اندازه گیری شده بر روی سطح کاغذ انجام می دهد.

برای آهار زنی کاغذهای معمولی از روش ماشینی (ES) استفاده می شود که به این وسیله الیاف کوتاه کاغذ به یکدیگر متصل می شوند، اما روش مناسبی برای آهار زنی کاغذهای چاپ افست ورقی نمی باشد. اضافه کردن پیگمنت و یا مواد پوششی در ماشین آهار زنی امکان پذیر است.

در ماشین های قدیمی تر، کاغذ را پس از تولید از داخل محلول ژلاتین عبور داده و قبل از انجام پرداخت نهایی و رول کردن، با استفاده از سیلندرهای خشک کن با بخار و یا هوای گرم خشک می کنند، که به این وسیله سطح کاغذ تحریر صاف و نرم می شود. آهار زنی با این روش علاوه بر مقاوم کردن کاغذ در مقابل رطوبت، استحکام و مقاومت بیشتری را نسبت به روش آهارزنی ماشینی ایجاد می کند، با این تفاوت که پرداخت کاغذ در حوضچه های ژلاتینی گران تر است.

برجسته کردن و سایر عملیات تکمیلی کاغذ Embossed and other finishes

بعضی از کاغذهای تزیینی، نیاز به برجسته کردن و پرداخت اضافی و خاص دارند، به این منظور، پس از مرحله ساخت، کاغذ را با دستگاه، مرطوب کرده و سپس از بین دو نورد حکاکی شده عبور می دهند، و به این وسیله برجسته کاری موردنیاز صورت می گیرد، این نوع پرداخت را معمولا برای تولید جلد و همچنین کاغذهای تحریر نفیس و فانتزی انجام می دهند. این نوع کاغذها معمولا برای چاپ مناسب نیستند و در صورت نیاز می توان سطح آن را پس از چاپ مجدد صاف کرد

1 نظر
  1. رسول می گوید

    سلام خدمت شما ضمن. خسته نباشید.. میخواستم بگوییم برای تهیه کاغذ ایا شاخه های هرس شده درخت انگور مناسب وکاربرد دارد در منطقه ما الان خیلی هست من میتوانم.. در این ضمینه اگر خواستید.. صبحت کنیم.. تا استفاده مفید از شاخه های این درخت بشود. درختان کهن وسالم قطع نشود… در خدمتیم.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.