بهترین فروشنده زینک و پلیت چاپ در ایران کیست؟

1

زینک یا پلیت در چاپ یکی از ضروری‌ترین ملزومات به شمار می‌آید. ملزومات چاپ مواردی هستند که در چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرند. زینک یا پلیت در چاپ افست از موارد ضروری به شمار می‌آید. این که در موقع خرید زینک یا پلیت، قیمت زینک از پلیت بیشتر است، همه این موارد به نوع دستگاه ظهور زینک بستگی دارد. در گذشته اغلب مراحل بیشتری طی می‌شد تا یک زینک آماده شود ولی امروزه این مراحل به حداقل خود رسیده اند.

زینک چیست ؟

 سطح زینک پوشیده از یک ماده شیمیایی بسیار نازک اســت که فیلم نگاتیو بایــد کاملاً بر روی این سطح و در تماس مســتقیم با آن قرار گیرد .ایــن عمل با به کارگیــری در چارچوب ویژه ای جهت تخلیه کامل هوای بین فیلم و زینک انجام می شــود که در محیطی خلاء مانند کاملاً به هم می چسبند.

 ســپس این مجموعه زیر تابش نور مادون بنفش قرار گرفته، از قســمت های شفاف فیلم نگاتیو نور عبور می کند و پوشش شیمیایی موجود بر سطح زینک را تحت تأثیر قرار میدهد .قسمت های تیره فیلم نگاتیو از عبور نور ممانعت می کننــد و در نتیجه به هنــگام ظاهر نمودن، بدون تغییر باقی می مانند.

همچنیــن به هنگام کپی کــردن از فیلم پزیتیو (مثبت) وقتی نور از قسمت های تاریک عبور نمی کند سطح چاپ شــونده باقی می ماند و قسمت های شفاف که نور خورده، با ظهور زینک از بین می رود. پس از آنکه زینک با روش یاد شــده در بالا نور، با ماده شیمیائی شسته و ظاهر می شود .

این ماده شیمیایی بر لایه موجود در سطح زینک تأثیر مــی نهد. به این ترتیب که قســمت هایی از زینک که نور مادون بنفش به آن رســیده، به هنگام تماس با دارو از بین می روند و به آلومینیم ۹۹ درصد تبدیل شده، به هنگام چاپ جاذب آب می شــود و قسمت هایی که نور مادون بنفش به آن نرســیده، با شســتن دارو از بین نمی روند و به هنــگام چاپ، مرکب و چربی را به خود جذب می کنند.

بدین ترتیب زینک برای چاپ به روش لیتوگرافی آماده شده اســت و چون خود جذب می کنند. بدین ترتیب زینک برای چاپ به روش لیتوگرافی آماده شده است و چون ورقه ای نازک و انعطاف پذیر اســت، آنرا به دور سیلندر ماشین چاپ افســت می بندند.

چاپ به روش لیتوگرافی بر مبنای این اصل اســت کــه چربی و آب با هم مخلوط نمی شــوند. قسمت هایی از زینک که مرکب را به خود می گیرند، مکان هایی هســتند که تحت تابش نــور قرار نگرفته اند. چاپ به این شکل شــروع می شــود که ابتدا نوردهای آب و ســپس نوردهای مرکب بر ســطح زینک، آب و مرکب می دهند و ســپس قســمت های مرکب گرفته بر روی لاستیک منعکس میگردد و از روی لاستیک بر سطح کاغذ چاپ می شود.

زینک چند نوع است ؟

زینک چند نوع است ؟

 زینک دو نــوع داره: پزتیو و نگاتیو .

جنسهای مختلفی هم داره.

ساختار‌ زینک‌نگاتیو ‌و ‌پوزتیو چگونه است؟

لایه حســاس زینک های نگاتیــو باید به صورتی باشــد که در برابر نور سخت شده و یا پوشش آن غیرقابل حل شــدن باشد. پس از نوردهی زینک زیر فیلم نگاتیو داروهای ظهور یا زین کشــویی ،پوشش  قســمتهای نوردیده را پاک  میکنند و این  قسمتها به عنوان سطح بدون تصویر چاپی در خواهند آمد.

زینک هــای پوزتیو دارای پوشــش قابل حل در برابر نور هستند، در موقع ظهور، قسمت های نور نخورده به عنوان قســمت های  چاپ شونده ظاهر خواهند شد.

نوردهی بیش از اندازه در ظهور زینک های نگاتیو ،باعث درشت شدن (نخودی شدن) ترام  میشود،  در حالی که همین شرایط در کار با زینک پوزتیو موجب ریز شدن و سوزنی شدن ترام (کور کردن ترام) می شود.

استفاده کردن ازنوع زینک نگاتیو یا پزتیو مسئله ایســت که انحصارا باید توسط چاپخونه مشخص شود.

در ایران چه نوع زینکی اغلب استفاده می‌شود؟

در ایران زینک پوزتیو بیشــتر مصرف می شــود . اســتفاده از زینک هــای نگاتیو آســان تر بوده و صرفه جویی در فیلم را نیز به همراه دارد. در این نوع زینــک نیازی به تمیز کــردن لبه های فیلم نیست.

امکان کنترل روی هم خــوردن با زینک پوزتیو آسان تر اســت و انعطاف پذیری بیشــتری را در کنترل محدوده درصد کم ترام و ترام های سوزنی فراهم می ســازد. در اکثر کشــورهای اروپایی و آسیایی از زینک های پوزتیو استفاده  میشود.

زینک های حســاس  میتوانند از نوع <افزایشی> یا <کاهشی> باشــند. زینک های افزایشی دارای مواد تقویت کننده تصویر هســتند که در مرحله لیتوگرافی به آن اضافه  میشود. این مواد به همراه پوشش غیرحســاس به نور در مرحله لیتوگرافی از  قســمتهای بدون چاپ زینک پاک  میشود. تکنولــوژی جدید حق انتخاب وســیعی را برای  چاپخانه داران فراهم ســاخته است. البته ضرورت دارد که  چاپخانــه داران فقط از داروهای ظهور و  روشهای توصیه شــده توسط تولیدکننده زینک استفاده کنند.

چگونه باید دوام زینک های پوزتیو و نگاتیو را افزایش داد؟

 دوام زینکهــای پوزتیو و یــا نگاتیو را  میتوان بــا انجام عملیات بعــد از لیتوگرافی افزایش داد . زینک هــای پوزتیو بعد از ســوزانده شــدن (در حرارت بیــش از ۲۴۹ درجه ســانتی گراد) برای چاپ با تیراژ بیش از یک میلیون گردش مناسب هستند. بعضی از زینک های نگاتیو را هم  میتوان سوزاند. بعضی از زینک های نگاتیو را  میتوان بعد از ظهور، دوبــاره نور داد تا عمر آن به چهار برابر افزایش یابد.ب

عضی از زینکهــای مخصوص را قبل از ظهور، حرارت  میدهند و به این وســیله تیراژ چاپ آن افزایش می یابد.

چاپخانه‌داران اغلب از کدام زینک استفاده می‌کنند؟

زینک هــای متفاوتــی در بــازار وجــود دارد و  چاپخانه داران حق انتخاب وسیعی دارند، انتخاب صحیح از اهمیت خاصی برخوردار اســت، به طور معمول کیفیت کار چاپــی و تیراژ، تعیین کننده نــوع زینک مصرفی هســتند، به عنــوان مثال، انتخاب یک زینک گران کــه برای چاپ با تیراژ یک میلیون مناسب باشد برای چاپخانه ای که کار کم تیراژ چاپ  می کند، اقتصادی نیست.

زینک ها چگونه ساخته می‌شوند؟

آلومینیــوم به عنوان فلز منتخب برای ســاخت زینک به عنوان اولین گزینه درســالیان متمادی مورد اســتفاده قرارگرفته وحتی برای زینکهایی که پایــه آنها روی ودیگر فلزات بــوده به عنوان روکش نهایی استفاده می شود.

فلزی که امروزه به شکل گسترده ای برای تهیه پلیت لیتوگرافی از آن استفاده می شود، آلومینیوم است. سطح پلیت را معمولا در کارخانه با لایه نازکی از مواد حساس به نور پوشش می دهند، پلیت های فلزی یا به شکل تک فلزی و یا به صورت چند فلزی (Multimetal) ساخته می شوند، که از چند لایه نازک از فلزهای مختلف تشکیل شده و هر کدام با کیفیت متفاوتی مرکب را جذب کرده و آب را دفع می کنند. معمولا از برنج، کروم، مس و استیل و همچنین آلومینیوم در ساخت پلیت استفاده می شود، که تیراژ چاپ آن ها بیشتر از یک میلیون نسخه است. امروزه پلیت های چند فلزی جای خود را به پلیت های پخته شده یا پلیت های مخصوص کار پوزتیو داده اند.

برای ثابت نگاه داشتن و انتقال مطالب از فرم هایی به نام پلیت یا زینک استفاده می شود. پلیت اغلب در چاپ افست و چاپ فلکسو استفاده می شود. مطالب در روی پلیت ها بر اثر واکنش به جامانده تشکیل می شود. پلیت های چاپ افست به چند دسته تقسیم می شوند. از انواع پلیت ها می توان به پلیت دیازو، پلیت فتوپولیمر، پلیت هالید نقره، پلیت های دوفلزی، پلیت الکترواستاتیکی ، پلیت افست خشک ( بدون آب) ، پلیت زدودنی، پلیت حساس به حرارت اشاره کرد.

ســطح بیرونی آلومینیوم روی زینک به صورت مکانیکی از طریق سیســتم سند بلاست،  سایش کروی و یا برسینگ خیس به صیقلی ترین حالت ممکن درمی آید. نهایتا همه ی انواع زینکهای چاپ طی پروسه الکترولیته یا به عبارتی الکتروشیمی از طریق اکسیداسیون آماده می شوند. ســطح زیرین (قســمتی که جاذب مرکب است) بوسیله فلز پایه ساخته شده که جنس آن معمولا عبارتند ازمس، پلیمر، وبرخی از آلیاژهای دیگر.

ســطحی که روی زینک به نور حســاس اســت امروزه غالبا از فتوپلیمر ســاخته می شود. انتقال تصویر از روی سطح زینک پس از انجام عملیاتی و نورپردازی و ظهور قابل انجام اســت. محلهای باقیمانده پوشیده شده درسطح زینک با ماده پایه محلهایی هســتند که پس از ظهور قابلیت جذب وانتقال مرکب را دارد.

سطح ‌روی‌زینک چیست؟

لایه نازکی از اکسید آلومینیوم تهیه شده از مواد پایه آلومینیوم به وسیله پروسه خاصی در ساختار زینک به کار می رود که قســمتهای جاذب آب را برروی زینک تشکیل  میدهد .درســاختارزینک همواره دو المان اساسی را باید درنظــر گرفت که در ظهــور و ثبوت زینک نقش اساسی دارد.

  • ‌پرتو‌افكنی‌ یا ‌نوردادن
  • ‌پروسه ‌ظهور زینک

در اثر نفوذ نور ( نورحاوی اشــعه uv ) بر ســطح حســاس روی زینک تغییرات شــیمیایی ایجاد می شــود که موجب واکنش متفاوتی برســطح حساس به نورروی زینک می شود.این تغییرات شیمیایی منحصرا به ساختار زینک ولایه مربوطه (حساس به نور ) دارد. بدین ترتیب دونوع واکنش فتوشــیمیایی هنگام ظهور زینک اتفاق می افتد.

  • سخت شدن لایه ای از قسمت حساس به نور به وسیله پرتوافکنی (زینکهای نگاتیو)
  • تجزیه لایه حســاس به نور برروی زینک به وسیله پرتوافکنی (زینکهای پزتیو)

۱) لایه حساس به نور بوسیله واکنش فتوشیمیایی سخت شده و در دستگاه دولوپر (ظهور) به صورت برآمده و سخت خود را نشان  میدهد.

۲) ازطــرف دیگــر دولوپر (دســتگاه ظهور) لایه حســاس به نور لایه تجزیه شده توسط واکنش فتوشیمیایی قسمتهای نورداده شده سطح زینک را از بین می برد تا به لایه آلومینیومی برسد.

دراین دو روش برای پروسه زینک(نگاتیو وپزتیو) دونوع نورپردازی یا نوردادن مورد نیازاســت که دقیقا براساس نوع فیلم انتخابی انجام می شود.

درآماده سازی زینکهای پزتیو وهمچنین زینکهای چاپ سنتی یک فیلم پزتیو به عنوان اورژینال یا نسخه اصلی مورد استفاده  قرارمی‌گیرد. برروی فیلم مذکور قســمتهای غیرشفاف و سیاه روی فیلم همان قســمتهایی هستند که بر روی زینک جــاذب مرکــب خواهند بود. هــرگاه نور برروی قسمتهای غیر چاپی تابیده شود لایه های حساس به نور در این قســمتها تجزیه می شوندو موجب می شوند که این قســمتها بدون پوشش بمانند. این قسمت هنگام ظهور مشخص می شود.

این‌پروسه‌یک‌ضعف‌دارد‌که‌عبارتند‌از:

لبه های فیلم وهمچنیــن گرد وغبار که درطول این پروســه برروی زینک نشسته وپس از ظاهر شــدن زینک به صورت خطــوط ونقاط پراکنده جذب کننده مرکب ونهایتا انتقال دهنده تصویر برروی لایه چاپی خواهند بود.

درسیســتم پروســه زینک زینکهــای نگاتیو ، فیلمی که به عنوان اورژینال اســتفاده می شــود فیلم نگاتیو اســت ودقیقا برعکــس زینک پزتیو قسمتهای شفاف جذب کننده مرکب اند.

پس از ظهور زینکها آنها را به وسیله صمغ عربی می پوشانند تا سطح آن دچار خراش نشود مسلما هنگام چاپ پزتیو بودن یــا نگاتیو بودن زینکها تاثیری نداشــته و پروســه چاپ درهــر دومورد یکســان است وتنها تفاوت آنها هنگام لیتوگرافی نوع فیلم های انتخابی ست. میــزان دریافت مرکب براســاس طــرح موجود مسئله ایســت که باید درعملیات قبل از چاپ به آن توجه و آن را مشخص نمود.

بســیاری از چاپخانه ها اقدام به سوزاندن زینکها نیز می‌کنند که بدین وسیله تیراژ چاپی زینک‌ها را و همچنین عمر استفاده از آن بیشتر شود.

تاریخچه تولید زینک و پلیت به چاپ زمانی بر‌میگردد؟ 

در سال ۱۹۰۷ با طرح آمریکا و آلمان توسط شرکتی به نام کاسپر هرمان اولین ماشین چاپ افست ساخته شده که با ساخت این ماشین تکینک فتولیتوگرافی به سرعت پیشرفت کرد و برای اولین بار از پلیت‌هایی از نوع فلز روی به نام زینک استفاده شد.

برای صرفه جویی بیشتر قشر حساس و یکنواخت بودن قشر در تمام سطح پلیت از سیستم نستری فوکال استفاده نکرده بلکه به صورت غلطکی و مالشی مقدار قشر معین را به سطح پلیت انتقال می دهند. در سیستم افست و لیتوگرافی نوع پلیت ها متفاوت و هر یک برای کاری مناسب می باشد:

  • پلیت های یک فلزی مانند روی، زینک و آلومینوم.
  • پلیت های چند فلزی
  • بی‌متال از ترکیب دو فلز (مس و کروم) (فولاد و مس) (آلومینیوم و مس)
  • تری متال از ترکیب سه فلز (مس و کروم و فولاد) (آهن سیاه و مس و کروم) (آلومینیوم و مس و کروم) در سیستم سه فلزی ورق کروم همیشه روی فلزات قرار می گیرد.
  • پلیت های یک فلزی از جنس آلومینیوم همزمان با پلیت‌های از جنس روی برای این صنعت استفاده شد ولی چون در ابتدا روش کپی پوزیتو چندان نتیجه مطلوبی را روی سطح فلز نشان نداد استقبال زیادی از آن نشد.

اولین پلیت‌های فلزی لیتوگرافی از جنس روی (Zinc) ساخته شدند، به همین دلیل هنوز و در اکثر موارد به پلیت یا لوح چاپ، (زینک) گفته می شود. فلز روی تمایل خوبی به مرکب داشت، اما به جهت این که کشش آن نسبت به آب ضعیف بود، باید کیفیت سطح آن بهتر می شد.

ابتدا تصویر چاپ شونده را از طریق یک کاغذ واسطه که مخصوص این کار تهیه می شد به سطح پلیت یا زینک منتقل می کردند. تصویری که روی کاغذ انتقال دهنده تهیه می شد امکان چسبیدن آن به پلیت و همچنین حمل مرکب چاپ را فراهم می کرد، قبل از عمل انتقال، سطح پلیت را ابتدا با ماشین مخصوصی زبر می کردند، این عمل امروزه در موقع تولید پلیت های چاپی در کارخانه انجام می شود.

ابعاد زینک چقدر است؟

زینک های مختلف ، متناســب با اندازه دستگاه چاپ هستش ، زینک ها معمولا بزرگتر از فضای چاپی دستگاه چاپ هستن، به طوریکه فضا برای قرار گرفتن زینک در ســیلندر زینک در دستگاه چاپ وجود داشته باشــد، یک مثال می  زنم که بهتر متوجه بشی  … زینک ماشین چاپ ۲ ورقی  یا به عبارتی  ماشــین ۵۰۰*۷۰۰ میلی  متر، در حدود ۷۴۰*۶۰۵ میلی  متر هســتش . و همیشه برای جلوگیری از ایجاد مشکل بهتر هستش قبل از اینکه زینک را تهیه کنی  لبه کار دستگاه چاپ را از چاپخونه بپرسی  … البته اینم باید بدونی  که لبه کار در ماشین ها و دستگاه های چاپ مختلف هستش. و این نکته را باید لیتوگراف که کار شما را انجام میده بدونه … تا در تهیه زینک مشــکلی  ایجاد نشه …

اندازه‌های‌ مرســوم ‌بازار‌ برای‌ قطع‌ زینک‌ها

  • GTO (یک ورقی) ۴۰۰*۵۱۰
  • دوورقی Speedmaste اسپیدمستری  ۶۰۵*۷۴۰
  • دوورقی معمولی ۶۱۵*۷۲۴
  • چهارونیم ورقی ۸۲۰*۱۰۳۰

این که روی هر زینــک چند ورق کاغذ قرار می گیره بسته به ابعاد کار داره مثلا تو قطع رقعی ۱۶ صفحه روی دوورقی چیده میشه!

مشکلات ‌تهیه ‌زینک‌ چیست و راه‌حل‌ رفع‌ آنها چیست؟

۵۰ سال گذشته پیشرفت های مهمی در ساخت زینک های افست صورت گرفته است، به طور یکه ماشــینچی برای کار کردن با زینک به تخصص خاصی نیاز ندارد. امروزه، انتظار می رود که زینک از زمان انتقال به چاپخونه حاضر و آماده بســتن به ماشــین باشــد و البته این چنین نیز هست .

با پیشــرفت های فنی ،اشــکالات زینک (مانند خوردگــی تصویر، مرک بگیری در قســمت های بدون چــاپ و غیره) تا میزان زیادی از بین  رفته است

اشــکالات متداول زینک بر روی ماشین شامل:

  •  حساســیت زینک
  • نفوذ مرکب به قســمت های بدون چاپ
  • ضعیف شــدن زینک
  • از دست دادن قدرت مرکب پذیری بخشــی از تصویر که به آن کوری زینک (Blinding)  میگویند. این حالت اغلب موقعی رخ  میدهد که سطح تصویر با صمغ و یا مواد شــیمیایی دیگر که  جذب کننده آب هستند، پوشــیده شده باشد. به هر حال تشــخیص بین ضعیف شــدن زینک و از دســت دادن قــدرت مرکب پذیری آن اهمیــت دارد. اگر زینــک قادر به انتقال مرکب نباشــد ولی تصویر مورد چــاپ به وضوح دیده شــود، زینک را کــور (Blind) میگویند. یعنی قدرت مرکب پذیــری تصویر از دســت رفته است. اما اگر قســمت های قابل چاپ زینک پاک و یا ســاییده شــده باشد ،زینک ضعیف شده است.

زبر کردن سطح پلیت چیست و به چه منظور انجام می‌شود؟ 

زبر کردن سطح پلیت به منظور ایجاد محمل بهتری برای آب و مرکب و همچنین کاهش دادن کشش سطحی انجام می شود که نتیجه آن افزایش قابلیت جذب رطوبت توسط پلیت است، انتقال تصویر بر روی پلیت با استفاده از ماشین پرس و ایجاد فشار صورت می گرفت که بعد از آن محل انتقال تصویر را با مواد شیمیایی شستشو داده و زینک را در برابر اکسید شدن مقاوم می کردند.

طریق زبر کردن زینک چگونه است؟ 

پلیت آلومینیوم را با اسید نیتریک و سولفوریک دقیق تمیز می شود. پلیت تمیز شده را در محلول داغ سدیم هیدروکسید همراه با مقداری آلومینیوم در محلول قرار می دهیم پس از انجام مراحل ۱ و ۲ پلیت آماده برای آنادایز کردن می باشد. پلیت را در وان محلول ۲۰ درصد اسید سولفوریک یا اسید کرومیک با ولتاژی معادل ۱۲ تا ۱۴ ولت قرار می دهیم.

این روش آنادایز برای کلیه پلیت ها قبل از کوتینگ کردن مورد استفاده قرار می گیرد. آنادایز کردن علاوه بر اینکه پلیت را در مقابل اکسید شدن در مجاورت هوا نگهداری می کند، زبری یکنواختی هم به سطح پلیت میدهند. فلز آلومینیوم به محض قرار گرفتن در مجاورت هوا قشر نازکی از اکسید را به خود می گیرد در مورد پلیت هایی از جنس روی در حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه بایستی در محلول آب اکسیژنه قرار گیرد قبل از اینکه در وان محلول ۲۰ درصد اسید سولفوریک با ولتاژ ۱۲ تا ۱۴ ولت گذاشته شود.

سیستم‌های دیگری جهت زبر کردن پلیت لیتوگرافی متداول هستند :

  • سیستم برس که سطح فلز را به وسیله برس‌های سیمی ظریفی به طور حرکت دورانی زبر می کند.
  • سیستم پراندن ماسه با فشار بر روی سطح پلیت فلزی که موافق با چربی و مخالف با آب است مس می‌باشد و برای گیرایی آب از فلزی مثل کروم یا فولاد در آلیاژ دو فلزی استفاده می شود که امروز برای کارهای پر تیراژ از نوع پلیت‌های چند فلزی استفاده می کنند.
  • برای اینکه ضخامت این پلیت ها زیاد نباشد برای پلیت تری‌متال و بی‌متال از سیستم قشر نشانی فلزی از طریق آبکاری و گالوانیزه کردن انجام می‌شود.

انواع‌ زینک ‌از‌ لحاظ‌جنس به چند دسته تقسیم می‌شود؟

بســیاری از زینک ها از جنس آلومینیوم ساخته  می‌شوند. البته بعضی از زینک ها که برای کارهای چاپی با تیراژ زیاد به کار  میروند، از ترکیب چند فلز ســاخته  می شــوند. (مثل زینک های مســی مصرفی در  چاپهای پرتیراژ)

به‌ طور کلی‌تقســیم‌بنــدی‌ زینک‌ بر ‌اساس ‌جنس :

زینک آلومینیومی

این زینک آلیاژی از روی، منگنز و آلومینیوم هســتش. با این زینک معمولاً حدود ۵۰ هزار ورق میشه چاپ کرد. اما به خاطر بعضی مشکلات ماشین چاپ تیراژ  پایینتر  میاد. اما برای بالا بردن این تیراژ میتونیم اونو بسوزونیم.

زینک مســی بــا روکش کــروم

این زینک ضخامتهای مختلفی داره که برای تیراژهای بسیار بالا و معمولاً یک میلیون نسخه به کار میره. البته دقــت و ظرافت چاپ با زینک مســی پایینتر از آلومینیومیه. معمولاً هم برای کارهای تک رنگ و دو رنگ به کار میره.

پلیــت

بــرای تهیه این نوع، نیــازی به فیلم نیســت و مستقیماً از فایل خروجی گرفته میشه . تیــراژ  اون معمولاً بیشــتر از آلومینیومیه و اونو نمیشه بسوزونیم.

پلیت های میکرال چیست؟ 

این نوع پلیت‌ها تقریبا از سطح خیلی صاف برخورداند که در شروع کار با مخالفت های زیادی از سوی چاپخانه ها مجهز به چاپ افست مواجه شد. برای حساس کردن سطح پلیت لایه های پلیت های حساس سطح فلز را از طریق الکتروشیمیایی زبر و آنادایز می کنند.

پلیت های یک بار مصرف که این پلیت ها فقط یک بار و قابل کپی کردن و چاپ می باشند به علت اینکه سیستم زبر کردن آنها از طریق مکانیکی انجام نمی گیرد بلکه از مواد شیمیایی و سیستم آنادایزینگ استفاده می شود.

پلیت های چند فلزی چیست و مبنای ساخت آن چیست؟ 

پلیت های چند فلزی روی دو سیستم بنا شده است :

  • از نوع گالوانیزه شده که بایستی بعد از عمل کپی بعضی از قسمتهای فلز فوقانی را با اسید خورانده تا به فلز زبری برسیم.
  • از طریق شیمیایی که در سطح فلز فوقانی می توان آن را انجام داد بعد از عمل کپی کردن خود تصویر در روی پلیت ظاهر می گردد که احتیاج به اسید کاری ندارد.

فرق بین دو سیستم نگاتیو و پوزتیو در تهیه فیلم و نوع حساس بودن پلیت مورد نظر است.

طریقه کپی نگاتیو :

سطح پلیت را تمیز کرده و با قشر حساس نازک می پوشانند و پس از خشک شدن با قرار دادن یک فیلم نگاتیو بر روی آن و با تأثیر نور بر روی آن جاهای پوشانده نشده فیلم که تعیین کننده مطلب یا تصویر است نور عبور کرده و قشر را مقاوم می سازد و جاهای پوشانده شده چون تحت تأثیر نور قرار نگرفته خام بر روی پلیت بر جای مانده و در مقابل آب مقاوم نیستند. پس از عمل نور دادن تمام سطح پلیت با مرکب کپی آغشته می گردد و پلیت نور داده آغشته به مرکب با آب ظاهر می شود. جاهای نور ندیده فورا در آب حل و فلز پلیت نمایان می گردد و جاهای نوردیده به صورت نگاتیو روی س طح پلیت باقی می ماند.

طریقه کپی پوزتیو

 در این روش احتیاج به فیلم پوزتیو است ولی روی پلیت پس از نور دادن تصویر یا مطلب به صورت نگاتیو روی قشر حساس نمایان خواهد شد که باید آن را روی پلیت تبدیل به پوزتیو کرد به همین دلیل سیستم پوزتیو را سیستم برگردان کپی و یا به نام یکی از ترکیبات شیمیایی قشر حساس به نام کروم صمغی یا کروم چسبی می نامند.

روش یک قشری نگاتیو

یک پلیت با قشر حساس شده پس از خشک کردن و نور دادن با فیلم نگاتیو تمام سطح پلیت را با مرکب کپی می پوشانند.

روش دو قشری نگاتیو

سطح پلیت را قبل از حساس کردن با یک قشر نازک لاک مانندی می پوشانند سپس پلیت را حساس کرده و پس از نوردادن و ظهور کليه قسمت های نور نديده قشر حساس از بین می رود و لاک باقی می ماند.

روش یک قشری پوزتیو

قشر حساس مستقیم روی پلیت قرار گرفته و پس از نور دادن با فیلم پوزتیو حالت شابلونی به وجود می آورد که جای مطالب و تصاویر پس از ظهور فلز نمایان می شود و برای لاک زدن بعدی آماده می گردد.

روش دو قشری پوزتیو

 پلیت را کاملا حساس کرده سپس و پس از خشک شدن تمام سطح پلیت را بدون فیلم نور داده تا قشر مقاوم روی پلیت ایجاد شود پلیت را حساس کرده و پس از خشک شدن و قرار دادن فیلم پوزتیو بر روی آن پلیت را مجددا نور داده و پس از ظهور و لاک زدن قسمت های زائد که پوشانده شده از دو قشر هستند با اسید رقیق یا سود از بین برده می شوند تا سطح فلز آزاد گردد.

روش کپی ظهور آبی

در روش ظهور با آب پلیت حساس شده پس از کپی و نور دادن مرکب زده و با آب ظاهر می شوند که این طريق برای کارهای کم تیراژ مناسب ترین متد از نظر تسریع در کار می باشد و از نظر اقتصادی نیز با صرفه می‌باشد

ظهور اسیدی

 در روش ظهور با اسید پلیت با داروهای شیمیایی که حلال قشر حساس می باشند و ظاهر می گردد و این سیستم پیچیده برای کارهای پر تیراژ مناسب تر از سیستم اولی می باشد.

طريقه حساس کردن پلیت

طريقه حساس کردن پلیت

زینک زبر شده را ابتدا با برس همراه با محلول ۲ درصد جوهر سرکه پلیت را کاملا عاری از چربی و اکسید می کنیم سپس آن را با آب شستشو داده و برای مدت ۲ دقیقه با محلول آکومیل به نسبت ۵۰ گرم در یک لیتر آب مالش داده و بلافاصله با آب بشویید.

بایستی توجه شود که مقدار گرما در دستگاه تورنت هنگام خشک کردن زیاد از حد نباشد چون قشر حالت سوختگی پیدا کرده و در موقع ظهور دچار اشکال می شود پس از خشک شدن پلیت نبایستی مستقیما در مجاورت نور قرار گیرد. این روش حساس کردن تورنت که از خاصیت تستری نوکال سرچشمه گرفته است به طور یکنواخت ماده حساس کننده را از مرکز به تمام سطح پلیت پخش می کند. امروزه این روش برای حساس کردن پلیت های مسی متدوال بوده ولی برای پلیتهای حساس نگاتیو و پوزتیو از سیستم نورد استفاده می شود که این سیستم مطمئن تر و یکنواخت تر قشر حساس را روی پلیت می نشاند، در ضمن ترکیبات قشر حساس نگاتیو و پوزتیو متفاوت هستند و هر یک مختص سازنده و انحصاری می‌باشد.

قشر حساس کروم صمغی بیشتر برای روش کپی پوزتیو مورد استفاده قرار می گیرد قشر حساس تهیه شده چندین بار صاف شده و باید از فیلتر رد شود تا مواد زائد آن جدا گردد. در این سیستم ظهور پلیت با کلر و کلسیم که با مقداری اسیدهای مختلف مخلوط می گردد این محلول کلرو کلسیم همراه با اسید که ظهور اسیدی نامیده میشود با وسیله ای به نام تامپون بر روی پلیت مالیده می شود و کمی مقدار محلول اضافه میشود تا بهتر اثر کرده و قشر حساس نور ندیده برطرف شده و فلز نمایان می گردد.

تامپون

 وسیله ای است که از پارچه مخملی با دسته چوبی درست شده که به جای ابر یا پنبه برای مالیدن داروی ظهور بر روی پلیت از آن استفاده می شود پس از ظهور کامل تمام سطح پلیت را با الكل تمیز کرده و پس از خشک شدن عمل لاک زنی انجام می گیرد. در واقع خاصیت پلیت چاپ افست بدین گونه است که سطوح سفید یا چاپ نشونده لایه ای از آب را به خود جذب کرده و جاهایی که تصویر و مطلب وجود دارد خاصیت پذیرش چربی یا مرکب را دارا می باشد. فاصله این دو سطح از نظر ارتفاع در حد میکرون می باشد تا مادامی که نسبت آب و مرکب بر روی پلیت درست باشد کیفیت کار مطلوب و در صورت عدم توازن کیفیت کار چاپی دچار نقصان خواهد شد. زینک‌های چاپ افست را از نظر حساسیت می توان به دو نوع تقسیم نمود:

  • پلیت نگاتیو
  • پلیت پزتیو

زینک نگاتیو : در مقابل تابش نور حالت استحکام به خود می گیرد و ژلاتین جاهای نور نخورده با داروی ظهور از بین می رود.

زینک پزتیو : ژلاتین جاهای نور نخورده محکم و مقاوم و فضاهای نور خورده با داروی ظهور پاک میشود.

ساختمان پلیت

ساختمان پلیت چگونه است؟ 

در روش افست از تضاد آب و چربی استفاده می نماییم به آن چاپ لیتو نیز گفته میشود. در سال ۱۹۳۵ میلادی در صنعت چاپ افست پلیت ها جای خود را باز کردند و پلیت‌های بی متال یا تری متال (که پلیت های دو فلزی یا چند فلزی هستند) به کار گرفته شدند. در سیستم پلیت های چند فلزی برای گیرائی آب از فلز کرم که دوستدار آب است استفاده شد و برای گیرائی مرکب از مس که جذب کننده چربی و مرکب است استفاده گردید. این دو فلز در فرایند چاپ، تضاد آب و چربی را عملی خواهند ساخت. بعدها پلیت های حساس آلومینیومی به بازار آمدند که لایه هایی از پلیمر را به همراه داشتند و پلیت های امروزی را شکل دادند.

هر پلیت حساس آلومینیومی از ۵ قسمت تشکیل شده است.

  • لایه مات که مانع از انعکاس نور تابیده به سطح پلیت و تأثیر و جذب بهتر انرژی نور تابیده شده می شود.
  • پوشش حساس به نور که در فرآیند فتولیتوگرافی تصویر روی آن شکل می گیرد.
  • لایه آنودی که جذاب آب است.
  • لایه چسبنده که لایه آنودی را به فلز آلومینیوم می چسباند.

صفحه آلمینیومی

لایه حساس به نور در پلیت‌های حساس امروزی به دو صورت با نور واکنش می دهد. اگر لایه حساس در اثر برخورد اشعه ماورای بنفش روی زینک یا پلیت پس از عمل ظهور ثابت شود به آن پلیت نگاتیو گویند و در صورتی که قسمتهای نور دیده پس از عمل ظهور از بین برود به آن پلیت پوزتیو گویند.

انتقال تصویر روی پلیت چگونه انجام می‌گیرد؟ 

برای تهیه یک پلیت بایستی فضاهایی را که مرکب را روی خود نگه می دارند روی زینک نگه داشت همانگونه که گفته شد پلیت‌ها به دو صورت پوزتیو و نگاتیو وجود دارند. نتیجه کار بایستی یک طرح پوزتیو باشد. بنابراین برای تهیه یک طرح پوزتیو روی پلیت نگاتیو بایستی از فیلم نگاتیو استفاده کرد و برای ایجاد طرح پوزتیو روی پلیت از فیلم پوزتیو استفاده می نمائیم.

برای کپی پلیت عمل نوردهی توسط دستگاه کنتاکت پلیت انجام میشود. این دستگاه با تخلیه هوای زیر محفظه، ژلاتین فیلم را به لایه حساس پلیت کاملا می چسباند و سپس با نوردهی توسط نور UV عمل انتقال تصویر انجام می شود. زمان نوردهی برای بدست آوردن بهترین حالت تصویر روی پلیت که تمامی ترام‌های موجود روی فیلم را به پلیت منتقل کرده باشد بسیار مهم است و با روشهای تجربی با استفاده از اطلاعات موجود در کاتالوگ های کارخانه برای هر زینک این زمان بدست می آید.

در تهیه پلیتهای حساس آلومینیوم چند نکته را همیشه باید در نظر داشت. فیلم عاری از هر گونه گرد و غبار، لک، اثر انگشت و … باشد. زیرا گرد و غبار و برخی از لک های روی فیلم در تصویر ظاهر می شود. فیلم شکسته و تا نشده باشد، زیرا در قسمتهای تا شده یا شکسته شده، ژلاتین فیلم درست به سطح پلیت نچسبیده و باعث تضعیف ترام در پلیت های پوزتیو یا تقویت و زمینه در پلیت‌های نگاتیو می‌شود. ژلاتین فیلم بایستی در تماس مستقیم با لایه حساس پلیت باشد تا اثر تفرق نور روی تصویر تأثیر نگذارد.

لبه کار به اندازه لازم در هنگام چسباندن فیلم به پلیت در نظر گرفته شود. لبه کار فضایی است که پلیت به لبه سیلندر پلیت در ماشین چاپ متصل شد و قابل چاپ نمی باشد. حتی الامکان فیلم از لبه های کناری کار فاصله یکسان داشته باشد و لبه کار پلیت صاف باشد. این امر در هنگام چاپ، تنظیم ماشین چاپ را ساده تر می نماید. تمامی قسمتهایی از فیلم که در مونتاژ روی هم افتاده و مانع از چسبیدن کامل ژلاتین فیلم به پلیت می شود بایستی بریده شود. زیرا در غیر اینصورت قسمتهایی از تصویر ضعیف شده و ترام‌ها به حالت مطلوب نخواهد بود.

شیشه دستگاه کنتاکت فیلم و پلیت کاملا تمیز بوده و عاری از هر گونه گرد و غبار باشد. برای چسبیدن کامل ژله فیلم به پلیت، دستگاه کنتاکت پلیت عمل تخلیه هوا را انجام می‌دهد. فشار هوا بایستی به اندازه ای باشد که فیلم به طور کامل به پلیت بچسبد و هیچگونه چروک یا بر آمدگی روی سطح فیلم نباشد. زمان نوردهی به اندازه ای باشد که تمامی ترام‌های روی فیلم حتی الامکان با همان کیفیت روی پلیت ظاهر شود برای این منظور می توان از نوار خاکستری با درصدهای مختلف استفاده کرد. شدت و میزان نور در تمامی سطح پلیت یکنواخت باشد، در غیر اینصورت در تصویر سایه و روشن های ناخواسته خواهیم داشت. یعنی تیرگی و روشنی تصویر در مکان هایی که نور آنها یکنواخت نیست مشهود خواهد بود.

ظهور پلیت چگونه صورت می‌گیرد؟ 

ظهور پلیت یک عمل لایه برداری (Etching) است. در واقع در هنگام ظهور جایی که جزو تصویر نیست پاک می شود و فقط تصویر روی پلیت باقی می ماند که مرکب را در طی فرآیند چاپ روی خود نگاه می دارد.

در هنگام ظهور پلیت بایستی به غلظت دارو و زمان شستشوی كم پلیت به وسیله دار و دقت فراوان داشت. زیرا  دارویی که بیش از اندازه غلیظ باشد یا زمان شستشو بیش از اندازه لازم باشد باعث از بین رفتن ترام های ظریف و نیز ضعیف شدن پلیت می شود، یا داروی ضعیف و شستشو در زمانی کمتر از زمان لازم باعث زمینه آوردن در زینک و پر شدگی و بزرگ شدن ترام ها در حین عملیات چاپ می‌شود. امروزه دستگاه های ظهور پلیت به صورت اتوماتیک به بازار آمده است که می تواند غلظت دارو، نحوه شستشو و نیز زمان شستشو و ظهور پلیت، بایستی پلیت را با آب شستشو داد تا کاملا داروی ظهور روی آن شسته شود. در صورت عدم شستشوی درست پلیت، یک زمینه روی پلیت به صورت داغی آب ظاهر می شود که در حین عملیات چاپ روی کار جایی باقی خواهد ماند. پس از شستشو با آب، بایستی پلیت را به وسیله یک اسفنج یا تیغه لاستیکی خشک نمود و پس از آن روی پلیت را با صمغ پوشش داد تا از اکسید شدن لایه جاذب آب یا بدون تصویر جلوگیری شود برای اینکه پلیت در تیراژ بیشتری بتواند چاپ دهد و ژله حساس آن را استحکام در برابر سایش بر خوردار گردد و مواد شیمیایی کمتر روی آن اثر نماید. معمولا پلیت را در درجه حرارت و زمان معینی می پزند که به آن اصطلاح سوزاندن پلیت یا زینک گفته می شود.

توجه: در صورتی که پلیت را می خواهیم بسوازنیم باید توجه داشت که عمل صمغ زدن نباید انجام شود و بعد از سوزاندن پلیت آن را صمغ بزنیم.

کنترل کیفیت پلیت چگونه صورت می‌گیرد؟ 

با اینکه در مقدمات آماده سازی پلیت دقت فراوان می شود ولی با این حال ممکن است مواردی مانند گرد و غبار همچنان در پلیت ظاهر شود که بیش از عملیات چاپی بایستی آن را مرتفع نمود. مراحل زیر را در کنترل کیفیت پلیت در نظر میگیریم.

کنترل سطح خاکستری

در این مرحله بایستی مطمئن شویم که ترامهای روی فیلم دقیق روی پلیت به همان اندازه آورده شده است و درصد آنها تا حد امکان تغییر نداشته است. برای این کار از نوارهای سطح خاکستری که در هر رنگ کنار فیلم یا حاشیه کار گذاشته می شود می توان استفاده کرد. ولی بهترین روش استفاده از دانسیتومتر انعکاسی می باشد که می توان ترام‌های روی فیلم و زینک را با هم مقایسه نمود. معمولا حداکثر ۵٪ اختلاف بین فیلم و زینک قابل قبول است.

کنترل لبه کار و فاصله ها برای زینک چقدر باید باشد؟

کنترل لبه کار و فاصله ها برای زینک چقدر باید باشد؟

همانگونه که گفته شد، لبه کار برای هر ماشین چاپ متفاوت است. معمولا در ماشین های چاپ دو ورقی لبه کار ۷ سانتی متر و در ماشین های یک ورقی حدود ۳ الی ۴ سانتی متر در نظر گرفته می شود. در این مرحله علاوه بر کنترل اندازه لبه کار بایستی صاف بودن لبه کار یعنی یکنواختی فاصله فیلم تا لبه پلیت را کنترل کرد تا کار جایی به صورت زاویه دار روی کاغذ چاپ نشود و گونیا نباشد. همچنین فاصله چپ و راست کار را تا لبه های زینک اندازه می زنیم و باید دقت شود که در کارهای دو رنگ به بالا این فاصله ها در تمامی رنگها رعایت شود تا در هنگام چاپ تنظیم ماشین راحت تر انجام شود

کنترل نقاط و یا خطوط زاید در پلیت

ذرات گرد و غبار یا خط لبه های فیلم در کارهای مونتاژ شده روی پلیت ممکن است ظاهر گردد و در هنگام کار چاپ جزو محدوده پس از برش کار باشد و از کیفیت کار چاپی بکاهد، برای این منظور سطح پلیت کنترل شده و در صورت رویت چنین مواردی با داروها با قلم های مخصوص برداشتن ژلاتین پلیت، آنها را پاک می نماییم.

تذكر ۱- در هنگام کپی پلیت های پوزتیو که فیلم آنها مونتاژ شده است معمولا پلیت را در باد نور می دهند. یک بار نوردهی معمولی و در زمان لازم مانند تمامی کارهای قبلی و بار دیگر با کالک یا کاغذ پوستی به اندازه تقریبا ۱۴ تا ۱۳ زمان نوردهی معمولی پلیت را نور می دهیم، با این کار لبه های فیلم روی پلیت با اثر نوار چسب های روی فیلم بسیار ضعیف شده و یا از بین می رود. روش دیگری نیز وجود دارد و آن این است که پلیت را از ابتدا در زمانی بسیار بیشتر از زمان معمولی ولی با کاغذ پوستی و یا کالک نور می دهیم که نتیجه کار هر دو از بین رفتن یا ضعیف شدن خطوط کناره فیلم های مونتاژ شده با اثر نوار چسب های روی فیلم می باشد .

تذکر ۲- نقاط اضافه یا خطوطی که در زمینه های ترام دار می باشد را نمی توان از بین برد زیرا این عمل باعث از بین رفتن ترامهای پیرامون می باشد.

تذكر۳- پلیت هایی که نیاز به روتوش دارند بایستی کاملا خشک شوند و سپس آنها را رو توش نموده زیرا رطوبت دارو باعث تضعیف ترامها یا خطوط مجاور می شود و همچنین در هنگام پاک کردن دارو و یا شستن آن باید توجه داشت که دارو به قسمتهای دیگر نفوذ نکند

کنترل سطح پلیت به چه منظور انجام می‌شود؟ 

گاهی سطح زینک که دوستدار آب است ممکن است اکسید باشد و دانه هایی در آن ظاهر شود. این دانه ها را با روتوش نمی توان از بین برد و بایستی در صورت ایجاد مشکل در تصویر هنگام چاپ پلیت تعویض گردد. گاهی نیز در اثر مطلوب نبودن زمان نوردهی و یا غلظت نامناسب دارو هاله ای به رنگ سبز یا آبی رویه زینک می ماند که اکثر اوقات با تهیه داروی جدید و شستشوی مجدد پلیت این زمینه ها حذف می گردد خراشیدگی و زدگی سطح زینک نیز باعث می گردد در حین عملیات چاپ مرکب به خود گرفته و روی کاغذ چاپ شود. در صورتی که این خراشیدگی ها و زدگی ها در طرح نهایی پس از برش ظاهر شود بایستی پلیت تعویض گردد.

سوزاندن و صمغ زدن پلیت به چه منظور انجام می ‌شود؟

برای استحکام و ثبوت سطح حساس پلیت (سطح تصویر)، پلیت را در دمای معین و زمان معینی حرارت می دهند، با این عمل پلیت در تیراژ بالاتری چاپ داده و در مقابل اصطحکاک و مواد شیمیایی مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد. باید توجه داشت که در صورتی که پلیت به صورت نامناسب و غیر یکنواخت حرارت داده شود، دفرمه شده و در کار چند رنگ انطباق رنگها روی یکدیگر به درستی انجام نخواهد شد. پس بایستی پس از سوزاندن پلیت دوباره از انطباق فيلم و پلیت سوزانده شده اطمینان حاصل نمود.

صمغ زدن نیز به منظور حفاظت و جلوگیری از اکسید شدن سطح غير تصوير پلیت انجام می شود. برای این کار مقداری صمغ را روی پلیت یا اسفنج به صورت یکنواخت مالیده و سپس با یک پارچه خشک و تمیز سطح پلیت را خشک می نمائیم اگر صمغ کیفیت و غلظت کافی را داشته باشد روی سطح غیر تصویر تأثیر لازم را گذاشته و دقیقا تا مرز بین سطح تصویر و غیر تصویر به صورت یکنواخت پخش می گردد. توجه داشته باشید که در صورتی که می خواهید پلیت را بسوزانید پخش می گردد.

 توجه داشته باشید که در صورتی که می خواهید پلیت را بسوزانید، بعد از عمل سوزاندن بلیت آن را یکبار دیگر در داروی ظهور شستشو داده و صمغ بزنید.

زینک و محدودیتهای آن

زینک و محدودیتهای آن چیست؟ 

زینک یا پلیت بعنوان لوح چاپ پس از نوردهی و ظهور، برای چاپ آماده می شود. جنس موادی که روی سطح زینک کشیده می شود از دو قسمت بیس و امولسیون تشکیل شده است. بیس اصلی که سطوح روشن تر زینک است، نسبت به جذب آب، تمایل بیشتری دارد ولی قسمت امولسیون نسبت به رنگ متمایل تر است. (البته در سیستم افست خشک با تغییرات در جنس پوشش زینک و ساختار انتقال مرکب، آب از سیستم افست حذف شده است. برای هماهنگی بیشتر با سیستم قبل از چاپ دو نوع زینک استفاده می شود (پزتیو، نگاتیو) تا برای کپی فیلم های متفاوت (پزتیو یا نگاتیو) مناسب تر باشد. ساختار امولسیون در نوع پزتیو که عموما استفاده بیشتری دارد به این شکل است که جاهای نوردهی شده، در مرحله‌ی ظهور داخل دارو حل می شود و جاهای نور نخورده، ثابت باقی می ماند. در نوع نگاتیو جاهایی که نور خورده، در مرحله ی ظهور ثابت می ماند و جاهای دیگر زینک که نور نخورده، در ظهور و شستشو پاک می شود. از زینک نگاتیو معمولا در سیستم لیتوگرافی سنتی استفاده می شود. در این سیستم بعد از تهیه فیلم اولیه (نگاتیو) از روی صفحات که با دوربین لیتوگرافی انجام می شود، فیلم ها روتوش و مونتاژ می شود. پس از آن در این مرحله اگر از زینک نگاتیو استفاده نشود، باید یک فیلم دیگر پزتیو (با دستگاه قید کنتاکت) از روی فیلم ها تهیه شود. مزیت استفاده از زینک نگاتیو، حذف فیلم پزتیو است.

زینک پزتیو را در معرض نور روز قرار ندهید. با این کار امولسیون یا ژله روی زینک با نوردهی ناخواسته، شروع به ضعیف شدن می کند، چرا که در این سیستم امولسیون با نورنخوردن  برروی زینک باقی می ماند و چنانچه نوردهی ثانویه برای زینک بوجود بیاید زینک خیلی زود حساسیت خود را هنگام چاپ (برای جذب مرکب از دست خواهد داد. این مسئله در زینک نگاتیو اشکالی ایجاد نمی کند چرا که امولسیون با نوردهی تثبیت می شود. زینک های متنوعی برای تیراژهای متفاوت موجود است، از زینک معمولی حدود پنجاه هزار تیراژ گرفته تا زینک های مسی با تیراژ یک میلیون نسخه، و چند مدل مابین این تیراژ در بازار موجود است. البته فشار استاندارد سیلندر زینک روی سیلندر لاستیک و تاریخ مصرف منقضی نشده، نبودن نور مزاحم روی زینک پزتیو و مسایلی نظیر این، می تواند انتظار ما را از تیراژ مفروض بر آورده کند، که در برخی موارد چنین نمی شود و برای روند مطلوب پروژه مشکل آفرینی می کند.

زینک ها می تواند یکرو و دو رو باشد. از زینک های دو رو معمولا برای کارهای تکرنگ و دو رنگ و بیشتر در چاپ کتاب که حساسیت زیادی ندارد استفاده می شود.

ضخامت زینک ها با بالا رفتن سایز ماشین بیشتر می شود. از طرفی فشار بین سیلندر زینک و لاستیک باید مقدار معینی باشد و اضافه شدن ضخامت زینک فشار نرمال را از بین می برد. برای بالا بردن فشار بین زینک و لاستیک معمولا چند ورقه کاغذ بین زینک و سیلندر قرار می دهند. اندازه ی زینک همیشه قدری بزرگ تر از حداکثر اندازه قابل چاپ است، این فضای اضافه برای قرار گیری زینک در داخل گیره های سیلندر زینک خواهد بود.

بهترین فاصله برای شروع چاپ، از لبه زینک را «لب کار» می نامند. این اندازه در ماشین های متفاوت متغیر است. در حالت معمول لیتوگرافی اندازه لب کار را اعمال می کند، اما اگر کار از حالت نرمال خارج است، بهتر است آن را قبل از تهیه زینک در میان بگذاریم.

نکات مهم برای قرار گیری فیلم و کپی زینک

نکات مهم برای قرار گیری فیلم و کپی زینک از این قرار است :

  • فاصله لب چاپ از پایین زینک باید کاملا موازی و یک اندازه باشد. کجی زینک اگر زیاد باشد ممکن است بر طرف کردن آن باعث کوتاهی لب کار شود و مجبور به تعویض زینک شویم.
  • قطع کار باید از طرفین مساوی باشد. اگر زینکی را خواستیم تجدید کنیم، فراموش نشود لب کار را باید مطابق زینک های قبلی بگیریم. و طرف ژله یا امولسیون که آن را ژله «خوانا» یا «ناخوانا» می نامند و همیشه باید به طرف ژله زینک باشد.

برای استحکام قرار گیری زینک داخل سیلندر لبه آن توسط پانچ مخصوص همان ماشين پانچ می شود و شکل آن برای ماشین های متفاوت فرق می کند. در نتیجه ممکن است برای تجدید چاپ با ماشین جدید سازگار نباشد و ما ناگزیر از عوض کردن زینک یا ماشین باشیم.

نوردهی زینک به چه صورت انجام می‌شود؟ 

یکی از نکات ضروری که برای تهیه فیلم به آن توجه می‌شود، طرف ژله یا امولسیون است که خوانا یا ناخوانا باشد و صرفا برای انطباق مستقیم ژله فیلم بر زینک رعایت می شود. هنگ کپی زینک با انطباق ژله فیلم روی ژله زینک از شکست نور تا جای ممکن جلوگیری می شود. رعایت نکردن این مسئله در شرایط نوری نرمال از اندازه ترام تا حدود زیادی کم می کند. تغییر اندازه ترام که در نتیجه نوردهی نامناسب زینک است باعث بروز دو وضعیت بزرگی ترام (چاقی ترام) و (لاغری ترام) می شود.

روند کپی زینک به صورت خلاصه به این ترتیب است:

  1. فیلم باید از طرف ژله روی زینک قرار بگیرد.
  2. اندازه جانبی باید یکی باشد. یعنی فیلم از طرفین به یک اندازه باشد.
  3. اندازه لب کار با خط کش مخصوص مشخص می شود.
  4. بعد از مشخص شدن جای فیلم با چند قطعه چسب نواری آن را ثابت می کنند.
  5. داخل دستگاه کپی زینک قرار می دهند. بعد از بستن درب شیشه ای وکیوم را روشن می کنند. با روشن شدن وکیوم بالشتک رویه میز از هوا پر می شود و با فشار، زینک را بروی درب شیشه ای ثابت می کند و هوای بین فیلم و زینک را کاملا خارج می کند.
  6. لامپ مجهز به تایمر را که بر روی عدد مشخصی از قبل تنظيم شده، روشن می کنند.
  7. بعد از اتمام نوردهی، فیلم از زینک جدا می شود و در داخل سینک ظهور با دارو شستشو می شود).
  8. بعد از ظهور با آب شستشو می شود تا روند ظهور متوقف گردد.
  9. با داروی روتوش جاهایی از ژله که بصورت لكه ناخواسته ظاهر شده است را پاک می کنند و با اسفنج مرطوب آن را تمیز می کنند.
  10. بعد از خشک شدن زینک به کمک اسفنج آن را با لایه ای از صمغ می پوشانند تا از اکسید شدن زینک جلوگیری شود.

در سیستم «پلیت ستر» که اطلاعات تصویری بدون واسطه فیلم به شکل مستقیم روی پلیت (زینک) ثبت می شود، به خاطر اینکه واسطه فیلم از بین می رود و دخالت دست و خطای انسان کم می شود، تا حدود زیادی برخی مشکلات کپی زینک نظیر کجی زینک و سایه انداختن لبه های مونتاژ و لکه های ناخواسته و نظیر آن کم می شود. البته علی رغم فواید این چنینی، وفور یا کمبود فیلم و زینک در بازار و هزینه تمام شده تأثیر زیادی در رشد این سیستم دارد.

 

1 نظر
  1. نگارین طیف آوران می گوید

    نگارین طیف آوران مرکز فروش و عرضه زینک های دورقی معمولی،دورقی اسپیدمستر ،۴.۵ ورقی ،جی تو او(GTP) و پلیت های سایز خاص و مخصوص روزنامه

    ۰۹۱۲۱۲۴۰۳۵۸
    ۰۲۱۷۷۵۲۴۴۷۰
    تهران خیابان شریعتی خیابان بوشهر پلاک ۱۷ واحد ۲

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.