انواع فیلم بسته بندی و کاربرد آن در صنعت نان و شیرینی

طبق آخرین پیشرفت های صنعت بسته بندی غذایی، جو داخل بسته بندی را از گازی فعال و اصلاح شده (MAP) پر می کنند تا ماندگاری محصولات را افزایش دهند. در این مقاله به آخرین فناوری های مربوط به بسته بندی نان و شیرینی جات می پردازیم.

طی ۲۵ سال اخیر از بسته بندی فعال برای نگهداری و افزایش ماندگاری محصولات غذایی ای که تازگی شان در کیفیت شان نقش اساسی دارد، استفاده شده است، در بسته بندی های فعال شرایط جو داخل بسته را به گونه ای ایجا می کنند که موجب افزایش عمر محصول شود نوآوری هایی که در اصلاح جو داخل بسته بندی و نحوه پلمپ آن ایجاد شده، نه تنها از سلامت محصول محافظت می کند، بلکه مدت زمان تازه بودن آن را هم افزایش می دهد

طبیعی و تازه

بسته بندی های فعال میتوانند به شکل طبیعی از تازگی انواع نان و شیرینی هم محافظت کنند. جو اصلاح شده داخل بسته بندی، از مواد با عناصر فعال و غیر فعالی مانند جاذب های اکسیژنه دی اکسید کربن، رطوبت، اتیلن، عوامل آزاد کننده اتانول، مواد طعم دهنده و عوامل ضد میکروب پر می شود که حافظ سلامت و تازگی محصول هستند، در بسته بندی های فعال مخصوص نان و شیرینی، سطح اکسیژن و کربن دی اکسید داخل بسته بندی را به مقدار زیادی پایین می آورند، حذف اکسیژن از جو بسته بندی از رشد میکروب ها جلوگیری می کند و نبود کربن دی اکسید اجازه نمی دهد که هیچ مخمری در داخل بسته رشد کند. در این نوع بسته بندی ها همچنین از پوشش های ضد رطوبت استفاده می شود که بافت محصول آسیب نبیند.

 ریچارد بارت، مدیر فروش شرکت MOCON و متخصص تست سلامت بسته بندی می گوید: “در بسته بندی های فعال، ترکیب گازهای مختلف داخل بسته بندی باید با دقت کنترل شوند، جنس بسته بندی و پوشش های داخلی آن مناسب باشد و بسته بندی خوب و دقیق دوخت و درزبندی شود. هماهنگی درست و دقیق این سه وجه از بسته بندی هنگام تولید است که ماندگاری محصول را به شکل قابل ملاحظه ای افزایش میدهد. “

کاری داسون اکلند، مدیر بازاریابی شرکت  Sealed Air Corpعقیده دارد: “در سطح خرده فروشی ها نیز هم فروشندگان و هم مشتریان ترجیح می دهند که محصولاتی طبیعی، بدون افزودنی و نگهدارنده خریداری کنند. با کمک بسته بندی های فعال و دارای جو اصلاح شده می توان بدون به خطر انداختن عمر محصول، این تقاضای مشتری را برآورده کرد. در واقع با این کار ماندگاری محصول به قدری بیشتر می شود که می توان آنها را در شبکه های وسیع تری جا به جا و به نقاط دورتری صادر کرد.” برای اینکه محصول، ماندگاری بیشتری داشته باشد باید شرایط زیر در مورد بسته بندی آن رعایت شده باشد:

• ایجاد ترکیب مناسبی از گازهای داخل بسته بندی که از کیفیت محصول محافظت می کنند و ماندگاری آن را افزایش می دهند.
• انتخاب جنس مناسب برای بسته بندی و پوشش هایی که حافظ کیفیت محصول هستند
• فرآیند دقیق و مناسب برای درزبندی

بسته بندی

اکسیژن و رطوبت دو عامل مهم در کاهش ماندگاری محصولات غذایی هستند. بسته بندی های فعال معمولا از مواد انعطاف پذیر در انواع مختلف یک تا چند لایه ساخته می شوند که امکان نفوذ رطوبت و اکسیژن را به داخل بسته بندی به حداقل ممکن می رسانند.

بسته بندی تتراپک یکی از انواع این بسته بندی هاست که به عنوان بسته بندی فعال استفاده می شود. تتراپک ها معمولا از هفت لایه ساخته می شود: دو لایه پلی اتیلن، یک لایه آلمینیوم به عنوان محافظ در برابر نور و اکسیژن، یک لایه چاپ بسته بندی و یک لایه دیگر پلی اتیلن که از چاپ در برابر رطوبت محافظت کند. بدنه داخلی بسته بندی های تتراپک از مقوای چند لایه ساخته می شود که لایه ی نازکی از آلمینیوم بر روی آن لمینت شده تا از نفوذ مواد آلاینده به محصول جلوگیری کند. و در نهایت بر روی این فیلم آلمینیومی، یک لایه پلاستیک پلی اتیلن کشیده می شود تا هم مقاومت لایه ی آلمینیومی را بیشتر کند و هم از تغییر مزه محصول بر اثر تماس با آلمینیوم جلوگیری شود.

پیشرفت های تازه

شرکت Sealed Air Corp یکی از تولید کنندگان نوآور، نوعی فیلم با پوشش فعال تولید کرده که به تنهایی می تواند از ورود اکسیژن به داخل بسته بندی جلوگیری کند، سایر فیلم های ضد نفوذ، معمولا چند لایه، ضخیم و غیرشفاف هستند و وقتی در بسته بندی های فعال به کار می روند. امکان تولید بسته بندی های شفاف را از تولید کننده سلب می کنند. اما با استفاده از این فیلم به خاطر ضخامست خیلی کم آن، می توان بسته بندی های شفافی تولید کرد که محصول غذایی از پشت آن معلوم باشد.

 کمپانی Elite Extrusion Technology نیز فیلم پوششی پلی اتیلن اصلاح شده مدل SL۱۰ را عرضه کرده که هدفش، افزایش ماندگاری میان وعده ها و نان و شیرینی جات است. گوردن. چی. گالووی، رئیس بخش فروش و بازاریابی این شرکت می گوید: “اثربخشی این فیلم در مقابل نفوذ رطوبت و اکسیژن در مقایسه با سایر فیلمهای موجود در بازار، ۳۰ تا ۴۰ درصد بیشتر است. این فیلم جدید، طول عمر محصول را در قفسه ی فروشگاه ، بدون نیاز به استفاده از پوشش های گرانقیمت، تا ده روز افزایش می دهد.

شرکت Multivac در شهر کانزاس آمریکا هم نوعی بسته بندی با پوشش پلی اتیلن تترافتالات مخصوص میان وعده ها، نان و شیرینی جات با نام Cryovac OvenEase تولید کرده که می تواند تغییرات دمایی از یخ زدگی کامل تا دمای فر را تحمل کند. این بسته بندی فرصت های تازه ای را پیش روی تولید کنندگان می گذارد. با این بسته بندی می توان انواع کیک میان وعده، و شیرینی جات را به شکل نیمه آماده و خام تولید کرد و به شکل یخ زده در فروشگاهها توزیع کرد و بعد مشتری، چه یک شخص خانه دار، چه نانوا و چه آشپز رستوران، خودش محصول را با بسته بندی داخل فر بگذارد، آن را بپزد و به شکل کاملا تازه مصرف کند.

 سم یلدیریم، مدیر فروش شرکت توضیح می دهد: “مثلا می توان مایع انواع کیک های مافین و برونی را در این بسته بندی های حرارتی قرار داد، هوای داخل آن را خالی کرد، آن را درزبندی کرد، منجمد کرد و برای ۶ تا ۱۲ ماه در فریز نگهداری کرد، بعد هم به طور مستقیم و بدون هیچ ظرف دیگری آن را در فر گذاشت و در عرض چند دقیقه کیک های تازه و خوشمزه آماده ی خوردن می شوند. “

محصولاتی که در بسته بندی های Cryovac OverEase عرضه می شوند را می توان مستقیم از داخل فریزر برداشت و در فر گذاشت، بدون آنکه در کیفیت محصول کوچکترین تغییری ایجاد شود. این کمپانی همچنین بسته بندی های مدل Multi- seal FlexLOK دردار را عرضه کرده که با آنها مشتری می تواند بسته بندی را باز کند و دوباره آن را درزبندی کند. با این کار دیگر نیازی نیست که پس از هر بار باز کردن محصول و مصرف مقداری از آن، بسته بندی محصول را عوض کرد.

مواد غذایی بدون گلوتن

نان و شیرینی هایی که بدون گلوتن پخته می شوند، نسبت به محصولات گلوتن دار ماندگاری و عمر خیلی پایین تری دارند. یکی از راههای افزایش عمر این محصولات، استفاده از بسته بندی ها فعال و دارای جو اصلاح شده است. گلوتنها، ترکیبات پروتئینی با وزن ملکولی بالا هستند که منبع اصلی آنها گندم است. این ماده که یکی از اجزای اصلی نان و شیرینی ها محسوب می شود، به عنوان یک نگهدارنده ی طبیعی عمل می کند و باعث بهبود و ماندگاری کیفیت محصولات می شود. با اینحال گلوتن برای گروهی از مصرف کنندگان مضر است. با استفاده از بسته بندی های فعال می توان محصولات بدون گلوتن را به مقدار زمان یک هفته تا چهل روز در قفسه ی فروشگاهها سالم و تازه نگه داشت.

تشخیص روزنه ها و شکاف ها

یکی از مهمترین فاکتورهایی که در اثربخشی بسته بندی های فعال نقش حیاتی دارد، نظارت بر کیفیت مستمر آنهاست. مثلا اگر قسمت درزبندی محصول دچار ایراد باشد و محصول داخل بسته بندی کاملا وکیوم نشود، یا پوشش داخلی بسته بندی با محصول سازگار نباشد، ماندگاری و تازگی محصول در معرض آسیب قرار می گیرد. برای همین هنگام بسته بندی این نوع محصولات، یک سیستم تست و نظارت بر کیفیت دقیق و کارآمد باید وجود داشته باشد.

 شرکت Dansensor که یک شرکت کنترل کیفیت محصولات غذایی دانمارکی ست، سیستم کنترل کیفیت Leakprotego را عرضه کرده که بسته بندی ها را برای پیدا کردن شکاف یا روزنه های احتمالی بررسی می کند. این سیستم مخصوصا برای بسته بندی محصولات نان و شیرینی که در آنها تازگی محصول بسیار مهم است. کاربرد مناسبی دارد. این سیستم با استفاده از گاز دی اکسید کربن می تواند روزنه های تا اندازه ۵۰ میکرون را شناسایی کند. این سیستم از ۱۲ واحد تشکیل شده که در هر دقیقه، ۱۲ بسته بندی را تست می کنند.

با اضافه کردن ماژول های دیگر به این سیستم، می توان اطلاعات ضروری مثل اندازه ی روزنه ها را پیدا کرد تا اپراتور بتواند اصلاحات مورد نیاز را در خط تولید اعمال کند. شرکت Linde LLC هم سیستم شناسایی روزنه ی مدل MAPAX LD را معرفی کرده برای تست بسته بندی نان و شیرینی و غذاهای آماده که با حرارت پلپ می شوند، مناسب است. در این سیستم، باریکه هیدروژن به عنوان ردیاب عمل می کند که در قسمت درزبندی بسته بندی کار گذاشته می شود. بعد از آن از یک سنسور MAPAX LD برای شناسایی هیدروژن استفاده می شود.

این سیستم می تواند در هر دقیقه ۱۰۰ بسته را تست کند مزیت سیستم های تست این لاین بر آنلاین این است که در سیستم های آفلاین، از آنجایی که در هر گروه از محصولات، یک بسته بندی تست می شود و در مجموع، تست ها به شکل تصادفی انجام می شوند، اگر یک بسته بندی با مشکل مواجه شده باشد كل آن گروه از دور محصولات سالم خارج می شوند. اما در سیستم های تست این لاين هر بسته بندی به شکل مستقل تست می شود و در صورت داشتن هرگونه مشکل، فقط همان محصول از خط تولید خارج می شود.

 به این شکل به میزان زیادی از هدررفت های بی مورد جلوگیری می شود برای بسته بندی نان و شیرینی جات از انواع سیستمها و فناوری ها می توان استفاده کرد. مثلا سیستم های جاذب اکسیژن در کنار حفاظت از طعم و تازگی محصول، ماندگاری آن را تا ۴۵ روز افزایش می دهد. سیستمهای اصلاح جو بسته بندی با گاز اتانول هم یکی دیگر از این روش هاست که از رشد کپک، میکروب و مخمر را جلوگیری می کند. اما عیب آن این است که با بعضی از محصولات سازگار نیست و بو و طعم آنها را عوض می کند. پرتودهی روی سطح محصول هم می تواند نگهداری مواد غذایی را بدون نیاز به نگهدارنده ها، افزایش دهد. اما بسته بندی با جو اصلاح شده یکی از پیشرفته ترین و بهترین این روش هاست که ماندگاری محصولات را از ۵۰ تا ۴۰ درصد افزایش می دهد