گزارشی نقادانه از حذف بطری های شیر HDPE در سوپرمارکت های Morrisons
به تازگی شرکت Morrisons از خرده فروشان انگلیسی برنامه خود برای جایگزینی بطری های HDPE شیر با ظرف های کارتنی را اجرایی کرد که این عمل بحث های زیادی را در جامعه بسته بندی به راه انداخت. در این مقاله Jonathan Wragg مالک CAP Environmental نظرات خود در خصوص اینکه چرا چنین عملی در راستای حفظ محیط زیست نبوده را با ما در میان گذاشته است.
جنگ بر سر پلاستیک به حداکثر خود رسیده و همچنان توسط جریان اصلی ،رسانه شبکه های اجتماعی خریداران دولت و اقدامات خود شرکتها در حال ادامه یافتن است اما آیا این باید جنگی بر روی پلاستیک باشد یا اینکه خیلی ساده بر روی ضایعات متمرکز شود؟
هر چه پیام زیست محیطی گیج کننده تر شود، اهداف آینده غیر شفاف تر و دستیابی به آنها غیر ممکن تر خواهد بود. بله دنیا به ضایعات کمتری نیاز دارد و باز هم بله برخی از ضایعات که در طبیعت میبینیم از جنس پلاستیک هستند اما این تغییر از بسته بندی پلاستیکی به سمت جایگزینها لزوما کارها را بهتر نمی کند. در برخی موارد حرکت از سمت بسته بندی پلاستیکی ضرر بیشتری را متوجه میکند و تصمیمات گروهی که توسط برخی از سوپرمارکتهای بزرگ گرفته میشود تاثیرات بلندمدتی بر کاهش ضایعات خواهند داشت.
Morrisons به تازگی اعلام کرده است که به طور کامل از بسته بندی قدیمی خود در بخش شیر که در بطریهای HDPE عرضه شده به سمت انتخاب بسته بندی پایدار بهتر حرکت کرده است. آنها تصمیم گرفته اند که شیر خود را در بطریهای کارتنی TetraPak عرضه کنند این فروشگاه زنجیره ای مدعی است که این کار چیزی در حدود ۱۰۰ تن انواع پلاستیک در سال را صرفه جویی میکند و نیز ۶۷۸ تن از اجرای چنین تصمیمی بر روی آبمیوه مخصوص و تولیدی خود.
آیا این ایده خوبی است؟
ایده حرکت از سوی بطری HDPE جمع آوری شده از سطل های خیابانی که مراکز بسیاری قادر به بازیافت آن بودند به سمت بسته ای که فقط یک شرکت آن هم با تعداد انگشت شماری سایت قادر به بازیافت آن است بسیار ایده ای کوته بینانه است. من هم از Morrisons و هم از TetraPak خواستم تا تعداد واحدهای قابل پیش بینی برای بازگشت بسته ها از خانه ها را ارایه کنند که تا این لحظه چنین آماری به دست من نرسیده است.
برنامه احتمالا برای صرفه جویی سالانه ۱۰۰ تن پلاستیک در سال ریخته شده است اما مشکل جریان پایین دستی را ایجاد کرده است. چنانچه حتی ۱۰۰ درصد این رقم به ۱۰ درصد نزدیکتر است از تمام بسته های تتراپک به این کارخانه بازگشت داده شوند، آنگاه تمام چیزی که اتفاق می افتد آنی نیست که باید در چرخه اقتصاد دایره ای حادث شود بلکه جریانی برخلاف شعار و هدف صنایع ضایعات و بازیافت یعنی بازیافت استفاده مجدد کاهش خواهد بود.
تمام کاری که انجام میشود حذف یک کارتن پلاستیکی است که به طور گسترده بازیافت میشود و جابه جایی آن با کارتنی که هیچ اعتبار بازیافتی ندارد فقط برای اینکه گفته شود پلاستیک حذف شده است. این کارها سرعت پیشرفت را کم میکند. من به تازگی از فروشگاه Morrisons بازدید کرده ام و با خوشحالی دریافتم که حداقل ۲۰ محصول دیگر نیاز به جایگزینی بسته بندی دارند آن هم قبل از اینکه بخواهیم به موضوع شیر بپردازیم. اما موضوع کلیدی در اینجا شیر است اغلب خانواده ها شیر میخرند و مینوشند و با تغییر در این بخش Morrisons میداند که آنها میتوانند توجه جمعیت زیادی را به خود جلب کنند
آیا این یک شستشوی ذهن و فریب در موضوع محیط زیست است؟
بله من میدانم که TetraPak و Morrisons صحبت از داده های LCA برای پشتیبانی از این موضوع میکنند اما آن چیزی که من برداشت میکنم تنها نشانگر مقایسه ای در برابر بطریهای قابل پر کردن مجدد است.
این موضوع هیچ مقایسه ای علیه LDPE PET یا HDPE نمی کند همچنین هیچ اطلاعاتی راجع پیش بینی تعداد جمع آوری شده ندارد و به طرز غیر مترقبه ای نشان میدهد که کارتن به هیچ وجه بازیافت نمیشود و چرخه عمر آن در مراکز دفن یا سوزاندن زباله به پایان خواهد رسید.
حتی اگر این سبز شویی (greenwashing) نباشد، چگونه می توانیم باور کنیم که یک سوپر مارکت که تنها ۶ ماه پیش اعلام کرد تمام شیرهای تولیدی اش در بطری شیشه ای عرضه خواهد شد چنین تصمیمی بگیرد در جولای ۲۰۲ Morrisons در گزارشی اعلام کرد که آنها نخستین سوپرمارکتی خواهند بود که در همکاری با Metro.Co کمپین (Time to Shelve) را اجرا خواهند کرد اما این اتفاق نیافتاد. Morrisons بعدتر اعلام کرد پروژه بطری شیشه ای را به خاطرافزایش هزینه های حمل و نقل کنار گذاشته است همچنین این که آنها دریافته اند شیشه احتمالا انتشار گازهای کربنی را بیشتر میکند. چنین چیزی ممکن است درست باشد اما من حدس میزنم که موضوع بیشتر راجع به پول است تا نگرانی های زیست محیطی.
بیایید خودمان را کودک تصور نکنیم این خبرنامه ها برای کارشناسان بسته بندی و بازیافت که ساعت های بیشماری را برای معرفی بطری های پلاستیکی شیر به عنوان نمونه ای عالی از بازیافت دایره ای صرف کرده اند، معنی خاصی ندارد خبرنامه های منتشر شده از این شرکت بیشتر برای مصرف کنندگان نوشیدنی معنا دارد جایی که مردم دچار گیجی هستند و کسانی که میخواهند نقش خود را در حفاظت از محیط زیست داشته باشند اما نمی دانند چگونه. سوپر مارکت ها این گزارشها را چنان مینویسند که مصرف کنندگان کنند شرکت بهترین تلاش خود را انجام میدهد.
حس خب، حالاچی؟
John Coats مدیر عامل LARAC تمام آن چیزی که راجع این اخبار میداند را اینگونه بیان میکند این صنعت به سختی کار میکند تا بطری پلاستیکی شیر را به عنوان بهترین گزینه قابل بازیافت جایگزین کند. بطری و درب ۱۰۰ درصد قابل بازیافت هستند آن هم با جمع آوری از سیستم سطل های زباله این شبیه به یک کمدی است و البته یک کابوس برای اقتصاد دایره ای Morrisons تبلیغات، بازاریابی را به حقایق ترجیح داده است.
دیدگاه من این است که مانند آنچه که بر ایده بطری شیشه ای گذشت Morrisons باید این پروژه را کنسل و راههای جایگزین را انتخاب کند veolia and Biffa هر دو مراکز بازیافت HDPE در انگلستان دارند و HDPE گرید غذایی تولید می.کنند آیا Morrisons تنها سوپرمارکتی است که بطریهای شیر خود را از این مواد اولیه تهبه نمی کند؟ من میتوانم با قاطعیت بگویم که بسیاری از رقبا نیز به همین گونه هستند. شاید این شرکت باید در این زمینه تحقیق کند. من همچنین به تیم بازاریابی شرکت توصیه میکنم تا قبل از انتشار خبرنامه های داخلی تحقیق بیشتری را انجام دهند. آنها باید بدانند که گزینه های بازیافت بیشتری بر روی میز است.